Dziedzictwo kulturowe

PAŁACE, DWORY, PARKI

GRODZISKA I CMENTARZE

KOŚCIOŁY I CERKWIE

KAPLICE

POMNIKI, FIGURY, KRZYŻE

ZNANE POSTACIE

ŹRÓDEŁKA

Skierbieszowski Park Krajobrazowy to teren posiadający bujną historię oraz własną tradycję i kulturę. To tu w czasie wojny  ukrywał się kardynał Stefan Wyszyński, toczyły się bitwy w dorzeczu rzeki Wolicy oraz pomieszkiwał Ignacy Mościcki. Tereny Parku są przepełnione licznymi zabytkami. Cmentarze z I wojny światowej, cerkwie, pałace czy pomniki są echem przeszłości. Dziś, możemy zwiedzać i podziwiać te wyjątkowe miejsca, poznając ich tajemnice oraz historie z nimi związane.

PAŁACE, DWORY, PARKI

Dwór Świdzińskich w Łaziskach

Dwór pochodzący z 1918 roku. W miejscowości Łaziska znajdowały się dobra ziemskie, należące najpierw do rodziny Skawińskich, następnie do Świdzińskich. W budynku dworu mieściła się szkoła podstawowa. Wokół szkoły znajdował się park, w którym obecnie rośnie lipa drobnolistna będąca pomnikiem przyrody. Po II wojnie światowej, dobra dworskie w wyniku reformy rolnej zostały uwłaszczone i stały się własnością osób wcześniej pracujących we dworze.

Pałac biskupi w Skierbieszowie

Dawno temu w Skierbieszowie nad rzeką Wolicą znajdował się Zamek. Usytuowany był na wzgórzu zwanym ,,Zamczyskiem’’. Miejscowa ludność zamek nazywa ,,zamkiem biskupim’’. W dokumentach nie zachowały się żadne wzmianki o tej budowli, jednakże badania archeologiczne wykazały, iż na usypanym na wzgórzu 3 – metrowym kopcu już w XIV wieku miało miejsce osadnictwo. Murowany zamek był otoczony ziemno – drewnianymi fortyfikacjami
i fosą. Położenie zamku na terenach bagiennych dawało dodatkową ochronę, gdyż nawet obecnie trudno jest się do niego dostać. Całe wzgórze zajmuje powierzchnię 6 h, a część zamkowa jest oddzielona głęboką na 3,5 m fosą. Obecnie po zamku nie zostały żadne ślady murów. Jego dawny byt pokazują dzisiaj nierówności i zagłębienia. Na północy – zachód od Zamczyska znajduje się pagórek, który był fundamentem dla drewnianego grodu obronnego. Zamek najprawdopodobniej uległ zniszczeniu około 1659 roku w skutek nieprzyjacielskich najazdów na te okolice i nigdy nie został odbudowany.

Pałac podworski w Hajownikach

Park pochodzi z XIX – wieku. Jego powierzchnia wynosiła około 5 ha. Obecnie całość zajmuje około 11 ha, z racji powiększenia go o stawy. Pozostałości alei i szpalerów wyznaczają dawny układ przestrzenny zespołu dworskiego.
W parku znajduje się 23 gatunki drzew oraz 10 gatunków krzewów.

Zespół dworsko - parkowy w Udryczach

Zespół malowniczo usytuowany na stoku wzgórza. Powstał w miejscu siedziby rodziny Udryckich. Obecnie znajduje się tam: klasycystyczny dwór z XVIII wieku, barokowa oficyna i kaplica z XVII wieku oraz dom zarządcy. Budynki otoczone są pięknym parkiem z XVIII wieku. Do dworu prowadzi efektowna aleja jesionowa.

Zespół pałacowo – parkowy w Kalinówce

Założenie dworsko – parkowe pochodzące z XVII wieku. Pierwotnie posiadało charakter utylitarny. W drugiej połowie XIX wieku zostało przekształcone w założenie dworsko – parkowe. Obecnie na jego terenie zachowały się: dwór murowany oraz piwnica murowano – ziemna z trzeciej ćwierci XIX wieku.

Pałac Kajetana Kickiego w Orłowie Murowanym

Zespół pałacowy powstał w 1842 roku. Został wybudowany według projektu Henryka Marconiego i właściciela posiadłości – Kajetana Kickiego. W skład zespołu wchodzą: główna część pałacu, dwie obszerne tylne części budynku wychodzące na podwórze, park za pałacem i dziedziniec gospodarczy. W 1882 roku pałac został odbudowany tym samym tracąc większość cech stylowego pałacyku. Murowany pałac wybudowano na rzucie prostokąta. Od frontu znajduje się balkon, który opiera się na czterech kolumnach. Między nimi znajduje się główne wejście do budynku. Pałac posiada dwie kondygnacje.

Zespół pałacowo – parkowy w Surhowie

Pałac wybudowany w latach 1813 – 1819 przez Pawła Cieszkowskiego wraz z żoną Zofią z Kickich. Wnętrza pałacu zdobione są polichromią wykonaną w latach 1818 – 1820 przez Mikołaja Montiego. Budynek jedenastoosiowy wybudowano na rzucie prostokąta. Pałac jest parterowy i został wzniesiony na wysokich piwnicach, które znajdują się w częściach bocznych pałacu. Od roku 1992 do czasów obecnych w budynku mieści się Dom Opieki Społecznej.

Dwór w Bończy

Dwór klasycystyczny z XIX wieku. Ostatnim jego właścicielem był Jerzy hrabia Potocki. Dwór spłonął w 1942 roku, chwilę przed planami zamieszkania w nim późniejszego prymasa – Stefana Wyszyńskiego. Dwór odbudowano w latach 1958 – 1961 i dobudowano do niego drugą kondygnację. Budynek murowany, postawiony na planie prostokąta. Wokół dworu rozciągał się piękny park. Obecnie znajdują się tutaj platany a droga do dworu jest obsadzona grabami.
W budynku dworu mieści się Dom Opieki Społecznej.

Pałac Smorczewskich w Stryjowie

Właścicielem pałacu był Medard Adolf Smorczewski, który w 1879 roku nabył majątek od Józefa Garszyńskiego. Smorczewski przebudował już istniejący siedmioosiowy pałac w neogotycko – renesansowy dwór w kształcie litery H. Po stronie zachodniej znajdowała się czworoboczna wieża z herbami: Rawicz Smorczewskich i Leszczyc Waliszewskich. Wieża zachowała się do dnia dzisiejszego. We wschodniej części posiadłości znajdował się ganek nakryty balkonem. Pałac otoczony był pięknym parkiem projektu Waleriana Kronenberga. Obecnie na teren posiadłości prowadzi brama z kordegardą a za nią kasztanowa aleja. Pałac w chwili obecnej nie jest w zbyt dobrym stanie, możemy tutaj jednak zobaczyć jego ruiny, dwa spichlerze oraz kaplicę grobową. 

Ruiny Zamku w Orłowie Murowanym

Założenie obronne zbudowane w drugiej połowie XVI wieku podczas gdy Orłów należał do Andrzeja i Hieronima Trojanów herbu Junosza. Zamek, będący siedzibą rycerską, składał się z dwóch części: gospodarczej i mieszkalno – obronnej. Wokół zamku zlokalizowana była sucha fosa. Obecnie teren zamku jest własnością prywatna i znajduje się na nim dom mieszkalny.

Budynki podworskie w Żułowie

Byłe budynki podworskie w Żułowie, gdzie obecnie znajduje się Dom Pomocy Społecznej prowadzony od 1939 roku przez Siostry Franciszkanki. W czasie II wojny światowej, tj. od listopada 1941 roku do czerwca 1942 roku na terenie ośrodka, w dawnym budynku dworskim, przebywał ksiądz Stefan Wyszyński, gdzie ukrywał się przed hitlerowcami.

Kraśniczyn

Znajduje się tutaj dawny ośrodek dworski, który był usytuowany w zakolu rzeki Wojsławki. Obecnie, śladami jego istnienia, są pozostałości drzew – aleja lipowa oraz pozostałości po piwnicach. O istnienie dworu i parku przypomina określenie tego miejsce jako ,,Kraśniczyn – Park’’, a także ulica, która przebiega w tym kierunki o nazwie ,,Parkowa’’.

GRODZISKA I CMENTARZE

Wzgórze „Zamczysko”

Są to pozostałości po jednej z rzadko występujących na Lubelszczyźnie rezydencji, której fundatorem byli biskupi chełmscy. Stanowisko użytkowane było od  XIV wieku. Zlokalizowane jest wśród łąk w dolinie rzeki Wolica na wzniesieniu nazywanym ,,Zamczysko’’ bądź ,,Zamek biskupi’’. Grodzisko jest dostępne dla zwiedzających. Leży na terenie Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego oraz na trasie szlaków turystycznych: „Szlak Ariański“, „Po Działach Grabowieckich“ oraz „Szlak Tadeusza Kościuszki“.

Wiszenki – stary kurhan

Kurhan w Wiszenkach jest jednym z niewielu zabytków pochodzący z wczesnego średniowiecza. Kurhan został przebadany wykopaliskowo w latach 1975 – 1976 przez Andrzeja Kempistego. Znaleziono w nim między innymi kilka szkieletów ludzkich. Kurhan znajduje się na otwartym terenie (polu ornym). Obecnie lokalna nazwa kopca to ,, Kopiec szwedzki Wielki’’ i stanowi on rekonstrukcję dawnego kurhanu. Po zakończeniu badań kurhan nie został zrekonstruowany. Zrobił to właściciel terenu, który odtworzył nasyp kurhanu samodzielnie. Obecnie posiada on wysokość ok. 2 m i średnice u podstawy ok. 10 m. Miejsce to wyłączone jest z jakichkolwiek działań – upraw rolnych
i stanowi nieużytek.

Horodysko koło Iłowca

Użytek ekologiczny powstały w 2005 roku. Jego powierzchnia wynosi 1,9 ha. Ochroną objęte są fragmenty zbocz przykrytych cienką warstwą lessu, pod którym znajdują się i są widoczne wapienne skały kredowe. Użytek ekologiczny utworzono przede wszystkim dla ochrony roślin ciepłolubnych, w tym wisienki karłowatej (Cerasus fruticosa), która widnieje w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Użytek ekologiczny "Horodysko" znajduje się w okolicach miejscowości Iłowiec, na trawiastym stromym zboczu. Jest punktem widokowym na Działy Grabowieckie oraz panoramę doliny rzeki Wolica i Marianka. 

Grodzisko Kukawka

Grodzisko znajdujące się w Rezerwacie Głęboka Dolina, który sąsiaduje z wsią Olszanka. Kształt grodziska to owal
o średnicy około 50 m. Jest ono otoczone wałem ziemnym. Jego powierzchnia to 0,2 ha. Grodzisko było dawnym grodem schronowym. W sąsiedztwie grodziska przepływa bezimienny strumyk.

Kurhan w Stryjowie

Kurhan mierzący około 13 m średnicy odkryty przez zespół archeologów pod kierunkiem dr. hab. Piotra Włodarczuka z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Krakowie. Wewnątrz kurhanu odkryto cztery szkieletowe pochówki, które należały do tak zwanej ,,kultury strzyżowskiej’’. Piąty pochówek znajdował się obok kurhanu. Wyposażenie pochówków było bardzo podobne, aczkolwiek z pewnością w środkowej części spoczywała najważniejsza osoba, z racji położenia oraz wielkości grobu. We wszystkich pochówkach odkryto kilkaset paciorków z muszli małża, miedziane ozdoby, zawieszki z kłów zwierzęcych oraz narzędzia krzemienne. W górnej części kurhanu odkryto trzy łuski z karabinu Mauser oraz żelazne okucie wiklinowego kosza amunicyjnego. Ustalano, iż w czasie I wojny światowej na szczycie kopca znajdowało się stanowisko strzeleckie.

• Cmentarze z I wojny Światowej

Anna Bartoń, przekazując swoje wspomnienia, opowiadała, iż ,,najwięcej Rosjan zginęło w 1915 roku. Rosjanie bronili się na rzece Wolicy. Spiętrzyli jej wody. Austriacy próbowali ją sforsować.” Wójt gminy Skierbieszów, Mieczysław Bartoń mówił ,,doszło do zaciętych, krwawych walk. Gdy wodę po bitwie spuszczono, cała dolina była zasłana ciałami żołnierzy. Mieszkańcy grzebali ich na cmentarzach w różnych częściach naszej gminy. Zawsze o te mogiły dbano.”

Skierbieszów Dulnik

Cmentarz pochodzący z lat 1914 – 1918. Wpisany do rejestru zabytków.  Znajdują się na nim mogiły poległych podczas I Wojny Światowej: 320 żołnierzy niemieckich i 50 rosyjskich.

Hajowniki

Cmentarz z I wojny światowej, na którym miejsce spoczynku znalazło 1650 żołnierzy rosyjskich.

Iłowiec

Austriacki cmentarz z I wojny światowej, na którym pochowano 2001 wojaków austriackich.

Pańska Dolina

Cmentarz założony w 1914 roku. Jest to najlepiej j zachowany w pierwotnym stanie cmentarz z tego okresu na terenie gminy. Cmentarz zajmuje 0.056 ha powierzchni. Na cmentarzu znajdują się: 4 mogiły indywidualne i 21 mogił zbiorowych. W 15 mogiłach zbiorowych i 4 mogiłach indywidualnych pochowano 64 żołnierzy z armii austriacko – węgierskiej. W 6 mogiłach zbiorowych: 60 żołnierzy armii rosyjskiej. Do dnia dzisiejszego na niektórych mogiłach zachowały się oryginalne drewniane krzyże z napisami. Obecnie na środku cmentarza znajduje się metalowy krzyż.

Stanisławka

Cmentarz pochodzi z 1915 roku. Na cmentarzu pochowano między innymi siedmiu Czechów, którzy zmarli w szpitalu w tej miejscowości.

Wolica Uhańska

Cmentarz założony w 1915 roku oraz powtórnie wykorzystany podczas II wojny światowej. Cmentarz posiada cztery kwatery powstałe przez krzyżujące się alejki. W północnej części cmentarza znajduje się kopiec ziemny oraz mogiły indywidualne i mogiły zbiorowe z I wojny światowej. W części południowej mogiły z II wojny światowej, w których zachowały się betonowe tabliczki oraz metalowe krzyże. 

Krasne

Cmentarz został założony w 1915 roku po ofensywie wojsk austro-węgierskich i niemieckich.  Na cmentarzu znajdują się 23 mogiły zbiorowe, w których spoczywa 308 żołnierzy, grób żołnierza Wojska Polskiego poległego we wrześniu 1939 roku oraz pomnik z piaskowca z napisem nie związanym historycznie z tym miejscem „Poległym żołnierzom w wojnie okupacyjnej 1939 w 40 rocznicę powstania Ludowego Wojska Polskiego - społeczeństwo - 9.V.1985”. Obecnie możemy na cmentarzu zobaczyć 4 metalowe tabliczki z imionami i nazwiskami poległych żołnierzy ustawione na pomniku. Za pomnikiem znajduje się drewniany krzyż.

Stary Zamość – Wierzba

Cmentarz założony w 1915 roku. Jego powierzchnia to 0,7 ha. Obecnie na terenie cmentarza znajduje się kopiec uwieczniony metalowym krzyżem. Obok niego znajduje się tablica informacyjna z napisem ,,Cmentarz z I Wojny Światowej miejsce spoczynku 350 żołnierzy w tym 280 żołnierzy armii austriacko - węgierskiej i 70 żołnierzy armii rosyjskiej poległych w walkach 1914 r.’’.

• Cmentarze prawosławne

Kalinówka

Cmentarz prawosławny założony w 1894 roku. Jego powierzchnia wynosi 0, 27 ha. Obecnie cmentarz jest nieczynny.

Łaziska

Cmentarz prawosławny założony po 1875 roku. Jego powierzchnia wynosi 0, 34 ha. Obecnie cmentarz jest nieczynny.

Wólka Kraśniczyńska

Cmentarz prawosławny, na terenie którego znajduje się cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy (wzniesiona w 2006 roku, poświęcona 15 sierpnia 2007 przez arcybiskupa lubelskiego i chełmskiego Abla).

• Inne cmentarze

Kraśniczyn Stara Wieś

Cmentarz żydowski znajdujący się przy ul. Strażackiej powstał najprawdopodobniej w XIX wieku. Cmentarz jest ostatnim śladem istnienia Żydów w Kraśniczynie. W czasie II wojny światowej Niemcy na cmentarzu dokonywali egzekucji Żydów. Na cmentarzu znajduje się drewniana bożnica, której data budowy nie jest dokładnie znana, jednak wiadomo, iż dzwonnica została zniszczona w 1942 roku, w czasie okupacji niemieckiej, po likwidacji istniejąca getta
na tym terenie. Obecnie na cmentarzu zachowało się około 10 nagrobków wykonanych z piaskowca i granitu.

Izbica

Cmentarz Żydowski umiejscowiony na wzgórzu. Założony w 2 połowie XVIII wieku. Jego powierzchnia to 2 ha.
W czasie wojny, najwięcej w listopadzie 1942 roku, rozstrzelano tutaj 4500 Żydów.

Surhów

Cmentarz przykościelny rzymskokatolicki otoczonym murem. Założony po 1860 roku. Na cmentarzu znajduje się kaplica oraz groby poległych żołnierzy AK i partyzantów. W sąsiedztwie cmentarza znajduje się klasycystyczny, murowany Kościół z wyposażeniem
z XVII – XIX wieku.

Orłów Murowany

Pierwszy cmentarz na terenie Orłowa Murowanego pochodzi z okresu 1789 – 1909. Położony jest przy drodze prowadzącej z Kolonii Orłów Murowany do Stryjowa. Najstarszy nagrobek na cmentarzu pochodzi z 1907 roku.
Na cmentarzu spoczywają osoby o wielu narodowościach: Żydzi, Polacy, Rosjanie i Niemcy (najliczniejszą grupą zamieszkującą dawniej Orłów byli Polacy, następnie Rosjanie, Żydzi i Niemcy).

Stary Zamość

Cmentarz parafii Rzymskokatolickiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Starym Zamościu.
Powstał w XVIII wieku. Obecnie czynny. Na cmentarzu znajduje się między innymi grobowiec rodziny
Namysłowskich z początku XX wieku.

Skierbieszów

Cmentarz założony przed 1817 rokiem. Jego powierzchnia wynosi 3, 66 ha. Na jego terenie znajduje się wiele zabytkowych pomników. Pochowany jest tutaj Józef Śmiech, dowódca partyzanckich oddziałów oraz Maria Borzuchowska, jedna z właścicielek Skierbieszowa. Na cmentarzu znajduje się także grób rodziców Ignacego Mościckiego. W XIX wieku na jego terenie wybudowana została kapliczka według planu Henryka Marconiego.
Obecnie cmentarz jest czynny i jest miejscem pochówku wiernych tutejszej parafii.

Podwysokie

Cmentarz polsko – katolicki dla wyznawców kościoła Polskokatolickiego. Założony w XX wieku przez osoby wyznania prawosławnego. Cmentarz funkcjonował do czasu I wojny światowej. Następnie cmentarz używany był przez wyznawców polskokatolickich, do lat 40. Najstarszy zachowany nagrobek znajdujący się na cmentarzu pochodzi
z 1914 roku. Obecnie cmentarz jest nieczynny.

Udrycze

W 1957 roku dawny zbiór ariański znajdujący się na terenie miejscowości zaczęto używać jako kaplicę rzymskokatolicką. W 1977 roku powstała tutaj parafia. W latach 80 – tych wybudowano murowany kościół
i założono cmentarz grzebalny o powierzchni 1 ha.

Łaziska

Cmentarz rzymskokatolicki założony w 1946 roku. Ma kształt czworoboku o powierzchni 1,2 ha. Cmentarz podzielony na kwatery. Ogrodzony metalowymi przęsłami przy murowanych słupach. 

KOŚCIOŁY I CERKWIE

Kościół w Bończy pw. Św. Stanisława

Pierwotnie budynek drewniany wzniesiony w 1468 roku. Obecnie murowany z kamienia i cegły, kościół parafialny pod wezwaniem Świętego Stanisława – zbiór kalwiński, który został wzniesiony około 1577 roku przez Mikołaja Sienickiego. Kościół posiada jedną nawę, w środku możemy podziwiać: drewniany chór z XIX wieku wsparty na sześciu słupach, późnobarokowy ołtarz główny z rzeźbami rokokowymi dwóch niewiast podtrzymujących kartusze z herbem Prus (przeniesiony z kościoła w Łopienniku), dwa barokowe ołtarze boczne, renesansowa płyta nagrobna Mikołaja Sienickiego z Bończy i jego żony Barbary, 2 epitafia z XVIII i XIX wieku, 2 kielichy z XVIII wieku oraz kociołek na wodę
z XVIII wieku. Obok Kościoła znajduje się dzwonnica bramna z XIX wieku z nowym malowidłem św. Stanisława bpa.

Kościół w Skierbieszowie pw. Wniebowzięcia NMP i św. Dominika

Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i św. Dominika. Powstał w XVII wieku. Budynek murowany, został przebudowany w XVIII – XIX wieku. Kościół przeszedł remont w 1910, 1933 i po 1945 roku.  Obok Kościoła znajduje się cmentarz z I połowy XV wieku, drzewostan oraz dwie kamienne figury.

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Bończy

Cerkiew prawosławna Opieki Matki Bożej została wzniesiona w latach 1877 - 1881. Budynek murowany na rzucie prostokąta. Cerkiew posiada jedną nawę. Wewnątrz cerkwi znajdują się: obrazy - zapewne fragmenty ikonostasu: Zwiastowanie i Ofiarowanie Marii w Świątyni z przełomu XVII i XVIII wieku oraz dwa obrazy Matki Boskiej Dobrej Opieki i Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVIII wieku. Obecnie cerkiew jest siedzibą miejscowej parafii prawosławnej.

Kościół Wniebowzięcia Matki Boskiej w Stara Wieś (dawna cerkiew grekokatolicka)

Cerkiew pochodząca z lat 1840 – 1857. W 1875 roku cerkiew zamieniona została na cerkiew prawosławną, a od 1945 roku widnieje jako kościół rzymskokatolicki. Budynek z kamienia postawiony na rzucie prostokąta. Cerkiew posiada kwadratowe prezbiteria i prostokątną zakrystię. Obok Cerkwi znajduje się dzwonnica. Obecnie parafialny, funkcjonujący  kościół rzymskokatolicki pod wezwaniem Wniebowzięcia Matki Boskiej.

Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Św. Krzyża (dawna cerkiew prawosławna)
w Kalinówce

Cerkiew została zbudowana w 1882 roku. Sfinansowana została z funduszu państwa rosyjskiego. W okresie dwudziestolecia międzywojennego cerkiew została przebudowana w związku ze zmianą wyznania. Zostały usunięte pierwotne detale architektoniczne elewacji. Zachowano jedynie latarnie z cebulastymi hełmami oraz zostawiono pierwotny kształt dzwonnicy znajdującej się nad przedsionkiem cerkwi. Obecnie Kościół parafialny rzymskokatolicki pod wezwaniem Świętego Krzyża.

Kościół parafialny rzymskokatolicki pw. Niepokalanego Serca NMP (dawna cerkiew prawosławna) w Łaziskach

Cerkiew zbudowano w 1910 roku. Sfinansowana została z funduszu państwa rosyjskiego. W okresie międzywojennym w dalszym ciągu pełniła funkcję parafialnej świątyni prawosławnej. Kościół katolicki cerkiew przejął w 1946 roku.
W 1947 roku ksiądz Kazimierz Kustroń poświęcił obiekt i został on przystosowany do sprawowania liturgii katolickiej. W budynku znajduje się ołtarz główny autorstwa Stanisława Dudka z 1952 roku. Ołtarz zawiera obrazy Matki Boskiej Częstochowskiej, Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny i Jezusa Ukrzyżowanego. Budynek dawnej cerkwi jest trójdzielny, z kwadratową nawą i prosto zamkniętym prezbiterium oraz odrębnym dachem nad każdą częścią świątyni.

Kościół parafialny pod wezwaniem Nawiedzenia Matki Boskiej i Świętego Łukasza Ewangelisty w Surhowie

Kościół parafialny zbudowany w latach 1820 - 1824. Budynek klasycystyczny, murowany. Kościół posiada jedną nawę,  na elewacji wschodniej trójkątny fronton, dach dwuspadowy, który pokryty jest blachą. W 1876 roku budynek przebudowano i dobudowano do niego wieże oraz ściany, które wyodrębniły prezbiterium. Obecnie na głównym ołtarzu znajduje się zabytkowy obraz Matki Boskiej, która objawiała się świętemu Łukaszowi. Na bocznych ołtarzach umieszczone są obrazy: Matki Boskiej Różańcowej i figura Matki Boskiej Fatimskiej. Kościół jest posiadaczem zabytkowych organów 8 – głosowych, które pochodząz drugiej połowy XIX wieku.

Kościół pod wezwaniem Świętego Kajetana w Orłowie Murowanym

Na początku XX wieku na tym terenie znajdowała się drewniana cerkiew po unicka. Kościół rzymskokatolicki został wzniesiony w latach 1923 – 1929. Projektantem budowli był Czesław Przybylski. W 1924 roku erygowano parafię
i nadano wezwanie od imienia ostatniego właściciela dóbr orłowskich - Kajetana Kickiego. Neoromański, trzynawowy budynek został wymurowany z opoki kredowej. Wewnątrz Kościoła możemy podziwiać: drewniany ołtarz główny przedstawiający Chrystusa na krzyżu, elementy snycerskie dłuta Stanisława Poszelężnego, obrazy pędzla hrabiego Feliksa Smorczewskiego. Do zabytkowego wyposażenia Kościoła należy rokokowa monstrancja z 1775 roku oraz miedziane naczynie na wodę z XIX wieku.

Kościół Wniebowzięcia NMP w Starym Zamościu

Kościół zbudowany w latach trzydziestych XVI wieku. W 1592 roku przeszedł renowację ufundowaną przez fundację Jana Zamoyskiego. W 1813 roku świątynie zniszczył pożar, ale już w 1844 roku została odnowiona kosztem ordynacji Zamoyskiej. Ostatnia poważna przebudowa budynku miała miejsce w 1902 roku. Budynek renesansowy, murowany
z jedną nawą, pięcioma ołtarzami (wykonanymi ręcznie z sosnowego drewna na początku XX wieku) i dwiema kaplicami.

KAPLICE

Kapliczka Św. Teresy w Łaziskach

Murowana kapliczka pod wezwaniem Świętej Teresy do Dzieciątka Jezus. Powstała około 1932 – 1934 roku. Wyremontowana w 1984 roku. Obecnie jest to kapliczka cmentarna.

Kaplica ariańska w Udryczach

Część zespołu pałacowo – dworskiego w Udryczach. Obok pałacu, w 1854 roku, w ogrodzie znajdowała się prywatna murowana kaplica. Była to budowla o niewielkiej sklepionej części nadziemnej i części podziemnej, która posiadała wiele komór. W kaplicy zgromadzała się wspólnota religijna zwana ,,bracia polscy’’.

Kaplica grobowa w Stryjowie

Kaplica znajduje się na terenie założenia parkowo - dworskiego w Stryjowie, tuż za pałacem przy stawie. Kaplica pochodzi z 1943 roku i została wzniesiona przez Feliksa Smorczewskiego według projektu Stanisława Poszelężnego.
W kaplicy mieli spoczywać właściciele majątku.

Kapliczka w Lesie Baraniec

W lesie zwanym ,,Baraniec’’, mieszczącym się pomiędzy Zamościem a Kraśniczynem, znajduje się kapliczka poświęcona pamięci kardynała Stefana Wyszyńskiego. Utrwala ona pobyt kardynała w klasztorze w Żułowie, gdzie ukrywał się przed Niemcami w czasie I wojny światowej. Teren, który otacza kapliczkę jest niesamowicie ubarwiony i malowniczy. Aby dojść do kapliczki musimy pokonać gąszcz wąwozów. Kapliczka znajduje się nad niewielkim leśnym źródłem, nad którym kiedyś dumał kardynał i udzielał sakramentów partyzantom AK Rejonu Skierbieszów. Przy kapliczce i źródełku jest specjalnie wyznaczone i przygotowane miejsce, gdzie można spocząć, medytować i napawać się piękną okolicą.

Kapliczka w Marcinówce

Kapliczka znajduje się w miejscowości Marcinówka i upamiętnia dwutygodniowy pobyt, w czasie okupacji, księdza Stefana Wyszyńskiego w Marcinówce pod pseudonimem ,,Zazulski’’. Kapliczka poświęcona 25 października 2014 roku.

Kaplica Stanisławka

Kaplica pw. św. Stanisława Biskupa znajduje się w północnej części miejscowości, które jest pograniczem parafii Horyszów Polski i Łaziska. Kaplica wybudowana na początku lat 90. Niewielkich rozmiarów, murowana z cegły, otynkowana i przykryta eternitem. Obok drzwi wejściowych do kaplicy widnieje pamiątkowa tablica, wmurowana
w 2001 roku, która upamiętnia  wydarzenie kiedy Stefan Wyszyński nadał kaplicy imię św. Stanisława Biskupa Męczennika.

Kaplica na cmentarzu prawosławnym w Wólce Kraśniczyńskiej

Na cmentarzu we wsi Wólka Kraśniczyńska znajduje się niewielka kaplica pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny (filia Parafii Prawosławnej p.w. Opieki Matki Bożej w Bończy). Cerkiew zbudowana w 2006 roku,
a w 2007 roku poświęcona przez arcybiskupa lubelskiego i chełmskiego Abla. W 2015 roku cerkiew przeszła remont,
w którym wymieniono okna, naprawiono schody i pomalowano ściany.

POMNIKI, FIGURY, KRZYŻE

Figura św. Jana Nepomucena w Huszczce Dużej

Rzeźba ludowa przedstawiająca świętego Jana Nepomucena znajdująca się w murowanej kapliczce z początku XIX wieku. Kult Świętego Jana Nepomucena na terenach Lubelszczyzny zaczął się w XVIII wieku, kiedy to ordynat Zamoyski Tomasz Antoni Zamoyski, zachorował podczas studiów w Pradze. Jego modlitwy wznoszone do Świętego Jana Nepomucena zostały wysłuchane i Tomasz Zamoyski wyzdrowiał, darząc Świętego Jana ogromną czcią. Figura jest wyeksponowana na wysokim cokole, poprzedzonym szerszą bazą. Na figurze, w środkowej części, znajduje się inskrypcja: BOŻE/ BŁOGOSŁAW / LUD TWÓJ / FUNDATOR / JAKOB PAUL / 1907 r. Figura usytuowana na cokole przedstawia św. Jana w szatach kapłańskich, z dłońmi złożonymi na klatce piersiowej. W dłoniach trzyma krucyfiks
ze współczesna metalową pasyjką.

Figura św. Jana Nepomucena w Rozdołach

Figura znajduje się na prywatnej posesji, na którą została przywieziona z sąsiedniego Jarosławca w 1942 roku. Ufundował ją w 1939 roku Piłat - mieszkaniec Jarosławca. Rzeźba usytuowana jest na cokole. Została odlana na metalowej konstrukcji w betonie. Figura przedstawia św. Jana w sutannie i komży. Święty Jan w ręku, wsparty na przedramieniu, trzyma krucyfiks. Na głowie ma biret o nietypowym okrągłym przekroju. Jego twarz jest kwadratowa, na której wyróżniają się: wydatne kości policzkowe i wąski nos.

Pomnik w Skierbieszowie

W Skierbieszowie, na skwerze w sąsiedztwie Urzędu Gminy, znajduje się pomnik upamiętniający walkę i męczeństwo podczas II wojny światowej. W jego skład wchodzą dwa kamienne bloki ustawione jeden na drugim. Jeden z obelisków poświęcony jest  żołnierzom i partyzantom  poległych na Zamojszczyźnie w latach 1939 - 1945. Drugi zaś upamiętnia Dzieci Zamojszczyzny.

Krzyż Pamięci Wyszyńskiego w Stanisławce

Krzyż upamiętnia pobyt kardynała Stefana Wyszyńskiego na tych ziemiach. Kardynał Stefan Wyszyński ukrywał się przed Niemcami na terenie Stanisławki. Do dnia dzisiejszego, w Stanisławce, stoi stara stodoła, pokryta strzechą,
w której prawdopodobnie w czasie II wojny światowej przebywał kardynał.

Kopiec Kościuszki w Surhowie

Usypany kopiec przy skrzyżowaniu szos Małochwiej - Bończa i Surhów - Łukaszówka. Kopiec pochodzi z 1917 roku (odnowiony został w 1984 roku). Na kopcu widnieje krzyż z drewna dębowego. Według miejscowej ludności, w tym miejscu odpoczywał Tadeusz Kościuszko razem ze swoim wojskiem po walce z Rosjanami.

Pomnik w Wiszenkach

W czasie II wojny światowej od Skierbieszowa i pobliskich miejscowości rozpoczęło się masowe wysiedlanie ludności Zamojskiej. Wielu mieszkańców zostało zabitych bądź dostało się do niewoli. Ofiarom akcji i walk partyzanckich poświęconych jest wiele tablic i miejsc. Jedno z nich to pomnik w Wiszenkach. Inne pomniki upamiętniające te wydarzenia znajdują się w: Kryniczkach i Majdanie Sitanieckim.

Pomnik w Kryniczkach

Pomnik pamięci ,,Ku Czci Pomordowanych’’ oficjalnie odsłonięty 24 maja 2009 roku podczas obchodów 67 rocznicy pacyfikacji wsi Kryniczki, Orłów Drewniany i Wiszenki. Pomnik poświęcony przez księdza Stanisława Wójtowicza
i księdza Adama Lemieszka. Kopiec, na którym stoi pomnik usypała młodzież szkolna (ziemię noszono wiadrami).

Pomnik w Orłowie Drewnianym

28 lutego 1942 roku około godziny 13 Niemcy dokonali pacyfikacji wsi oraz licznych rozstrzeliwań w Orłowie Drewnianym. Niemieccy żandarmi otoczyli wieś, a wszystkich mieszkańców spędzili na skrzyżowanie dróg. Mężczyzn ustawili w linii i oznajmili: ,,za udzielenie pomocy partyzantom oraz za sabotaż dokonany na szkodę Niemiec tutejsza ludność musi być ukarana”. Rozstrzelano wtedy 14 mężczyzn z miejscowości i 8 Żydów. 20 maja 1942 roku Hitlerowcy po raz drugi otoczyli wieś. Wydarzenia potoczyły się tak jak poprzednio – rozstrzelano 8 mężczyzn, a 27 związano
i wypędzono do Kryniczek. Ku pamięci poległych mieszkańcy Orłowa Drewnianego i Orłowa Murowanego ufundowali pomnik. Pomnik uroczyście odsłoniono 5 września 1965 roku.

Pomnik w Majdanie Sitanieckim

Pomnik upamiętniający zamordowanych partyzantów w II wojnie światowej. Wieś Majdan Sitaniecki została doszczętnie spalona przez wojna niemieckie. Pomnik w postaci skały znajdującej się na podwyższeniu, na której znajduje się krzyż oraz tablica upamiętniająca.

Pomnik w Wierzbie

Pomnik ku czci poległych podczas pacyfikacji w czasie II wojny światowej. Niemcy przeprowadzili pacyfikacje wsi Wierzba w nocy z 3 na 4 stycznia 1939 roku, w odwecie za wysadzenie mostu w Ruskich Piaskach. Podczas pacyfikacji zastrzelono 30 osób.

Pomnik w Krasne

W pobliżu wsi Krasne znajduje się cmentarz z I wojny światowej. Cmentarz założono w 1915 roku. Na cmentarzu znajdują się 23 mogiły, w których pochowano 308 żołnierzy, grób żołnierza Wojska Polskiego poległego we wrześniu 1929 roku oraz pomnik. Pomnik wystawiono ku czci poległych w wojnie okupacyjnej w 1939 roku przez społeczeństwo. Na pomniku znajduje się tablica upamiętniająca z treścią: ,,poległym żołnierzom w wojnie okupacyjnej 1939 w 40 rocznice powstania ludowego państwa polskiego’’. Na pomniku znajdują się pozostałości po 4 krzyżach, które ocalały z 1915 roku.

Pomnik w Izbicy na kirkucie

Pomnik znajduje się na cmentarzu Żydowskim w Izbicy, na którym do dziś zachowały się pojedyncze nagrobki. Pomnik postawiono ku czci ofiar Holocaustu. Na pomniku wyryto przykazania Dekalogu oraz Gwiazdę Dawida. Fundatorem pomnika jest Jakub Hersz Griner, który pochodzi z Zamościa, a podczas II wojny światowej stracił rodziców na tym terenie. Dzięki Polakom udało mu się przetrwać ten czas zagłady. Jakub po wojnie przeszedł na Katolicyzm i przyjął święcenie kapłańskie. Za pomnikiem znajduje się mogiła dla niego, na której umieszczono napis: "Porzuciłem swoich bliskich w godzinie ich śmierci, by służyć Bogu i ludziom. Teraz powracam na miejsce ich męczeńskiej śmierci".

Pomnik w Izbicy na rynku

3 grudnia 2017 rok oficjalnie odsłonięto pomnik ku czci Jana Karskiego. Pomnik upamiętnia akcję przedostania się Jana Karskiego do getta w Izbicy koło Krasnegostawu w 1942 roku oraz zdobycia wiedzy naocznego świadka Holocaustu, która została przekazana dowódcom Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych w odpowiednim  raporcie. Raport został złożony wraz z apelem o pomoc i ratowanie narodu żydowskiego, który był mordowany przez niemieckiego okupanta.

Pomnik w Huszczce Dużej

Pomnik upamiętniający akcje wysiedlenia, która odbyła się 6 listopada 1941 i zapoczątkowała późniejsze masowe wysiedlenia na terenie Zamojszczyzny. Podczas tej akcji wysiedlono 367 mieszkańców.

Pomnik w Kraśniczynie

Z akt gminy wynika, iż postawienie pomnika partyzantów z gminy było jednym z najważniejszych planów w 1949 roku. Udało się je zrealizować w 1950 roku kiedy to na dawnym placu rynkowym (obecnie w parku znajdującym się
w centrum wsi), naprzeciw szkoły, ustawiono pomnik z czarnego granitu z napisem: „Poległym Żołnierzom AL. i BCH gminy Czajki. 1939-1944 r”.

Pomnik w Wisłowcu

Pomnik upamiętniający wysiedlenie wsi podczas okupacji w nocy z 30 listopada na 1 grudnia 1942 roku. Wysiedloną ludność przewieziono do obozu w Zamościu. W 1947 roku wieś liczyła 389 ha ziemi oraz 328 mieszkańców.

Krzyż w Zabytowie

Krzyż upamiętniający 14 polskich żołnierzy, którzy zginęli 19 września 1939 roku na terenie wsi Majdan Sitaniecki. Krzyż znajduje się na skrzyżowaniu dwóch dróg: ze Stryjowa do Skierbieszowa  i z Zabytowa do Starego Zamościa.

Krzyż w Marcinówce

Drewniany krzyż, o który oparta jest kamienna tablica zawierająca dewizę Wojska Polskiego: Bóg Honor i Ojczyzna. Nad napisem znajdują się obrazy odzwierciedlające dewizę: godło Polski, znak Polski Walczącej oraz obraz z Matką Boską. Krzyż został poświęcony 13 października 2000 roku zaś tablica 23 maja 2009 roku. Na kamiennej tablicy widnieje napis: Choćby Tobą Chryste Panie pogardziły wszystkie ludy, to na polskim tutaj łanie chłop pokłoni się jak przódy. Chłop postawi Bożą Mękę u wrót wioski na rozstaju, byś wyciągnął Jezu ręce i królował w Naszym kraju. KRÓLOWO KORNY POLSKIEJ MÓDL SIĘ ZA NAMI’’. Miejsce jest bardzo zadbane - placyk z krzyżem jest ogrodzony, obok znajduje się ławeczka, flagi polskie oraz piękna roślinność.

ZNANE POSTACIE

Kajetan Kicki

Kajetan Kicki urodził się 19 października 1803 roku we Lwowie. Matką Kajetana była Marianna z Kowalskich zaś ojciec August Kicki - poseł sejmu czteroletniego ziemi chełmskiej. Po śmierci ojca w 1824 roku Kajetan odziedziczył po nim majątek: dobra Rzyczki pod Rawą Ruską i piątą część Orłowa Murowanego w powiecie krasnostawskim. Następną część majątku otrzymał po matce. W 1859 roku odziedziczył dobra ziemskie należące do Kickich: Sobieszyn, Blizocin na Podlasiu, kolonie we wsiach Szamocin i Józefin w gminie Jabłonna pod Warszawą, a także dwa domy
w Warszawie oraz kapituły w papierach wartościowych. Na swoją rezydencję Kicki wybrał Orłów Murowany, gdzie zbudował pałac. Hrabia Kajetan Kicki zmarł w 1878 roku i zostawił po sobie testament. Cały swój majątek: 5300 ha wraz z budowlami oraz swoje oszczędności, przekazał na cele dobroczynne Towarzystwu Osad Rolnych i Przytułków Rzemieślniczych.

Mikołaj Sienicki z Bończy

Ród Sienickich herbu Bończa był właścicielem wsi Bończa od XVI wieku. W 1596 roku miejscowość od ich nazwiska przyjęła nazwę funkcjonującą po dziś dzień. Mikołaj Sienicki jest z pewnością najsłynniejszym mieszkańcem wsi.
W roku 1577 ufundował we wsi zbiór kalwiński. Mikołaj Sienicki urodził się w 1520 roku, a zmarł w 1581 roku. Był politykiem ruchu obozu egzekucyjnego, podkomorzym chełmskim i wielokrotnym marszałkiem sejmu. Po śmierci Mikołaja posiadłość przechodziła w ręce jego następców. W 1636 roku Zofia Borkowska, wnuczka Mikołaja, oddała zbiór kalwiński w ręce katolików. W kolejnych latach majątek przechodził z rąk do rąk. Należał między innymi do Suchodolskich. Ostatnimi jego właścicielami byli Andrzej i Jerzy Potoccy. Po II wojnie światowej majątek przejęła reforma rolna.

Roman Świdziński

Jeden z właścicieli wsi Łaziska. Część wsi należała do dóbr łaziskich, którymi władał Onufry Malczewski z żoną Joanną Romanowską. Po Onufrym dobra dziedziczył syn Kornel i to on w 1848 roku sprzedał Łaziska, Suchodębie i Sławęcin za 175 tysięcy złotych Janowi Skawińskiemu. W 1882 roku majątek po Janie Skawińskim odziedziczył jego bratanek Gustaw Skawiński (syn Ludwika), który sprzedał je za 680 tysięcy rubli Romanowi Świdzińskiemu (syn Antoniego
i Antoniny z Żulińskich). Rodzina Świdzińskich w Łaziskach postawiła dwór w 1918 roku.

Ignacy Mościcki

W 1878 roku właścicielem folwarku Skierbieszów został Faustyn Mościcki. Zamieszkał on tutaj ze swoimi synami,
w tym z Ignacym. Ignacy Mościcki w samym Skierbieszowie mieszkał dość krótko. Jednak jako uczeń szkoły
w Zamościu, Skierbieszów odwiedzał bardzo często. W 1926 roku został prezydentem Rzeczypospolitej. Rok później odwiedził Skierbieszów. Jego ojciec – Ignacy Faustyn Mościcki został pochowany w rodzinnym grobowcu, znajdującym się na cmentarzu w Skierbieszowie.

Faustyn Walenty Mościcki

Faustyn Walenty Mościcki jest najsłynniejszym Powstańcem Styczniowym Skierbieszowskiego Parku krajobrazowego. Mościcki po Powstaniu Styczniowym osiadł w Mierzanowie, gdzie urodził się jego syn, Ignacy Mościcki.
W 1878 roku przeniósł się na Działy Grabowieckie i wykupił za 91500 rubli dobra skierbieszowskie od Jadwigi Popiel
z Borkowskich. Faustyn został tutaj do końca swoich dni. Zmarł w 1885 roku i został pochowany na cmentarzu
w Skierbieszowie. Na jego grobie widnieje duży obelisk wystawiony przez jego córki: Aleksandrę i Zofię.

Ks. Stefan Wyszyński

Ksiądz Stefan Wyszyński przebywał na terenach Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego w czasach okupacji niemieckiej. Przebywał między innymi w gminie Kraśniczyn (w dniach od 23 października 1941 roku do 5 czerwca 1942 roku), Podwysokiem u państwa Szafrańców i w Marcinówce u państwa Wojtasików. W owych czasach kardynał używał pseudonimu ,,Zezulski”. Stefan Wyszyński przebywając w Żułowie (gm. Kraśniczyn) nauczał konspiracyjnie młodzież oraz pomagał tutejszej społeczności, która była nękana przez tyfus. Odprawiał również msze, w których uczestniczyli także mieszkańcy pobliskich wiosek, w kaplicy, która utworzona została w jednym z pomieszczeń suteryny dworskiej. 22-23 maja 1948 roku obyła się pamiętna wizyta biskupa Stefana Wyszyńskiego z okazji której wykonano dwie bramy.

Ks. Grzegorz Pawłowski (Jakub Hirsz Griner)

Grzegorz Pawłowski urodził się 23 sierpnia 1931 roku w Zamościu. Pochodził z religijnej, żydowskiej rodziny. Czasy jego beztroskiego dzieciństwa przerwała wojna. Sytuacja Żydów w Polsce po podbiciu kraju przez Nazistów była dramatyczna. Ojciec Grzegorza został zamordowany przez hitlerowców w Zamościu natomiast reszta rodziny – matka oraz dwie siostry: Szajndlą Shoshaną Malką i Surą Sarą, zostały wysiedlone do Izbicy gdzie zostały zamordowane. Mały Jakub wykorzystując nieuwagę nazistów uciekł i długo wędrował po różnych gospodarstwach, ale nikt nie chciał go pozostawić pod swoim dachem na dłużej. Jakub najwięcej czasu spędził u rodzin: Bajak i Kuroń, u których zajmował się wypasem krów. Po wyzwoleniu trafił do sierocińca w Tomaszowie Lubelskim i uczęszczał do Szkoły w Lublinie,
a następnie do liceum w Puławach. Po zdaniu matury podjął decyzję o swojej dalszej drodze i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie, które ukończył w 1958 r., przyjmując świecenia kapłańskie. W 1970 roku ksiądz Grzegorz Pawłowski podjął prace duszpasterską na rzecz Polonii Świętej. Obecnie tam mieszka i dalej pełni posługę. 17 stycznia 2011 roku otrzymał w Lublinie podczas obchodów Dnia Judaizmu godność protonotariusza apostolskiego, czyli infułata.

Ojciec Ludwik Wiśniewski

Dominikanin, długoletni duszpasterz akademicki urodzony w Skierbieszowie 25 października 1936 roku. Ojciec Ludwik był działaczem opozycji antykomunistycznej. W 1952 roku wstąpił do zakonu Dominikanów, a w 1961 roku otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1966- 1968 studiował teologię dogmatyczną na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Ojciec Ludwik był duszpasterzem akademickim w kilku głównych ośrodkach, skupiających studiującą młodzież: w Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu i Krakowie, gdzie prowadził naukę otwartą na sprawy społeczne. Często zapraszał na wykłady osoby ze środowisk opozycyjnych. Od 1977 roku ojciec był uczestnikiem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Od roku 1999 Ojciec Ludwik Wiśniewski mieszka w Szczecinie.

Ojciec Zygmunt Kozar

Ojciec Zygmunt Kozar urodził się w Majdanie Skierbieszowskim w 1937 roku. Po obraniu ścieżki duchownej uczył się w Niższym Seminarium Biskupim w Lublinie, a następnie wstąpił do zakonu dominikańskiego. W 1964 roku przyjął święcenia kapłańskie. Posługiwał w Prudniku i Wrocławiu jednak zawsze wracał we wschodnie strony. W latach 70.
i 80 nielegalnie wwoził na teren Związku Radzieckiego literaturę religijną, książki, modlitewniki i różańce. Kiedy Ukraina odzyskała swą niepodległość, Ojciec Zygmunt przyjął afiliację i wyjechał za Bug. Pracował w Latyczowie,
a następnie osiadł w Fastowie pod Kijowem. Przebywając na tamtych terenach Ojciec Ludwik zajął się remontem dwóch kościołów, które możemy dzisiaj podziwiać na terenie Ukrainy. W Kościele, oprócz posługi we Mszach Świętych, na których gromadzili się tłumy, Ojciec Ludwik prowadził również dom dla biednych, potrzebujących dzieci. Ojcowie i Siostry prowadzą tutaj zajęcia, organizują wyjazdy i udzielają korepetycji. Tutejsi mieszkańcy wspominają Ojca Zygmunta jako człowieka otwartego, który zawsze miał czas dla Polaków, Ukraińców i Rosjan przebywających na tym terenie. Ojciec Zygmunt zmarł w 2003 roku w Katowicach. Jego ciało zostało przewiezione do Fastowa i tu pochowane na polskim cmentarzu. Władze miasta przyznały mu pośmiertnie honorowe obywatelstwo zaś plac przed kościołem nazwano jego imieniem. Przy kościele zaś postawiono figurę Dobrego Pasterza, który zna swoje owce.

Józef Śmiech pseudonim ,,Ciąg’’

Józef Śmiech pseudonim ,,Ciąg’’ to bohaterski żołnierz kampanii wrześniowej 1939 roku, konspiracji ZWZ – AK
i Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. Jeden z najbardziej znanych dowódców partyzanckich Zamojszczyzny i Okręgu Lubelskiego AKS i DSZ. Odznaczony orderem Virtutti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Józef Śmiech urodził się w 1915 roku w Kajetanówce. Przed wybuchem wojny ukończył Korpus Kadetów nr 1 we Lwowie im. Marszała Józefa Piłsudskiego oraz Szkołę Podchorążych Piechoty. Walczył z hitlerowcami na czele plutonu 7 m.in. pod Skarżysko – Kamienną, Iłżą i Janowem Lubelskim. W latach 1941 – 1943 był dowódcą placówki w Dubience nad Bugiem i oficerem inspekcyjnym. Józef Śmiech brał udział w tzw. akcji ,,Burza’’, a po wkroczeniu sowietów,
dalej został w konspiracji wykonując rozkazy przełożonych. Po wojnie Józef Śmiech był ciągle inwigilowany oraz znalazł się w więzieniu. Zmarł 18 kwietnia 1982 roku i został pochowany na cmentarzu w Skierbieszowie.  

Bolesław Sobieszczański pseudonim ,,Pingwin" 

Urodził się 3 kwietnia 1917 roku w Sitnie. Uczył się w Średniej Szkole Ogrodniczej w Kijanach, a następnie ukończył Szkołę Podoficerską w Równem. W 1939 roku walczył razem z 44 p.p. pod Bydgoszczą i w Puszczy Kozienickiej.
W czasach walk znalazł się w niewoli niemieckiej. W 1941 roku uciekł z obozu w Luxenwalde. Po ucieczce tułał się po całym świecie by w końcu wrócić w rodzinne strony i wstąpić do AK pod pseudonimem ,,pingwin’’. Został dowódcą plutonu dywersyjno – szturmowego, a następnie całej kampanii. Pod jego dowództwem oddział stoczył około 30 walk. Sobieszczański był jednym z członków akcji ,,Burza’’. Bolesław, po wyzwoleniu, dalej działał w konspiracji.
Po rozwiązaniu oddziału wyjechał na ziemie zachodnie. W 1946 roku został aresztowany przez UB, gdzie był torturowany i skazany na 5 lat. Po wyjściu z więzienia, od 1956 roku, mieszkał na Karolówce. W 1989 roku był organizatorem i prezesem jednego z lepiej działających okręgów Światowego Związku Żołnierzy AK w Polsce. Był przewodniczącym w Wojewódzkiej Radzie Kombatanckiej. W 1989 roku został członkiem Fundacji Szpitala im. Jana Pawła II. W 1999 roku został oznaczony krzyżem Virtuti Militari. Bolesław Sobieszczański jest autorem książki pt. ,,Wspomnienia z walk 3 - go. Batalionu 9 p. p. Legionów Armii Krajowej Ziemi Zamojskiej w latach 1939 - 1945”.
Bolesław Sobieszczański zmarł w 2001 roku.

Thomas Toivi Blatt

Tomasz był jednym z więźniów zagłady w Sobiborze. Brał udział w powstaniu w obozie. Tomasz urodził się 15 kwietnia 1927 roku w Izbicy (ówczesnej żydowskiej miejscowości). W 1943 roku został deportowany do obozu zagłady
w Sobiborze, gdzie pracował w warsztacie obozowym. 14 października 1943 roku był jednym z więźniów, biorących udział w powstaniu zorganizowanym w obozie. Z Sobiboru uciekło wtedy około 300 powstańców. Po wojnie Tomasz studiował dziennikarstwo i został autorem wielu publikacji, które niosły ze sobą wspomnienia z czasów Holocaustu.
W 70 rocznicę powstania w oboziew Sobiborze został przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.Tomasz zmarł 31 października 2015 roku w Santa Barbara, gdzie ówcześnie mieszkał.

Maria Niklewiczowa

Ostatnia właścicielka Skierbieszowa. Majątek odziedziczyła po swoim ojcu, Stanisławie Wydżdze. Maria wyszła za mąż za warszawskiego adwokata Wacława Niklewicza. W 1929 roku posiadała tutaj 642 ha ziemi. Maria miała czworo dzieci: Janinę, Wojciecha, Jerzego i Wacława. Wacław zginął w bitwie pod Małochwiejem. Maria Niklewiczowa po II wojnie światowej opuściła Skierbieszów i osiedliła się w Krakowie, gdzie zajęła się bajkopisarstwem. Jej dzieła zadebiutowały w 1912 roku, a ostatecznie sławę przyniosła jej powieść ,,Hetman Kuba” wydana w 1956 roku, w której opisuje losy postaci w trakcie najazdu szwedzkiego na Skierbieszów.

Horst Köhler

Były prezydent Republiki Federalnej Niemiec. Pochodził z wielodzietnej rodziny chłopskiej. Horst Köhler urodził się
w Skierbieszowie w 1943 roku jako siódme dziecko. Jego rodzice byli Niemcami besarabskimi i do II wojny światowej mieszkali w Rumunii Besarabii. W wyniku paktu Ribbentrop – Mołotow teren ten został anektowany przez ZSRR po ultimatum skierowanym w stronę Rumunii w czerwcu 1940 roku. Ludność niemiecka została stamtąd wysiedlona. Rodzice Köhlera wylądowali na początku w Niemczech, a w 1942 roku osiedlono ich w Skierbieszowie.

ŹRÓDEŁKA

Cudowne źródełko Sławęcin

Według XIX - wiecznych przekazów, w 1882 roku, nad źródełkiem ukazała się postać Matki Boskiej.
Postać w kolejnych latach ukazywała się jeszcze kilkakrotnie. Na pamiątkę tych objawień w 1884 roku postawiono kaplicę na planie krzyża, która w 1886 roku została poświęcona przez prawosławnego biskupa Fławjana. Kapliczkę rozebrano w 1938 roku. W XXI wieku łąkę, na której znajduje się źródełko kupił Krzysztof Wróblewski z Sitna. Postawił na niej kapliczkę z płaskorzeźbą Matki Bożej, którą wykonał Jego Ojciec. W 2001 roku została poświęcona przez biskupa Jana Śrutwa.

Źródło Świętego Jana w Orłowie

W Orłowie Murowanym znajduje się źródełko, którego woda, posiada właściwości lecznice. Pierwsze wzmianki
o źródle i jego właściwościach uzdrawiających można przeczytać w testamencie hrabiego Kajetana Kickiego, który został spisany w Warszawie w 1878 roku. Znajduje się tam zapis mówiący o źródłach, które mają cudowną, uzdrawiającą moc. Ostatnią wolą hrabiego było zaopiekowanie się tym miejscem oraz postawienie m.in. kapliczki
w sąsiedztwie źródła. Ludzie wierzą w uzdrawiającą moc źródełka. Dawniej pojawiały się tutaj pielgrzymki ludzi chorych i cierpiących. Dziś, jest ich mniej, jednak czasem możemy spotkać tutaj ludzi obmywających się źródlaną wodą. Obecnie przy źródełku znajdują się dwie kamienne rzeźby przedstawiające:

·Świętego Jana Nepomucena, orędownika wzywanego w niebezpieczeństwach związanych z żywiołem wody,

·Świętego Józefa patrona dzieci i opiekuna rodzin lub Antoniego Padewskiego.

Źródło św. Łukasza w Łukaszówce

Nad źródełkiem miały miejsca objawienia Matki Boskiej, stąd też ludzie uważają, iż woda ze źródła pomaga w wielu schorzeniach. Obecnie znajduje się tutaj kapliczka św. Łukasza, w której w XVIII wieku był umieszczony obraz św. Łukasz Ewangelisty (w 1764 roku obraz został przeniesiony do Kościoła w Surhowie). Obecnie w kapliczce znajduje się kopia obrazu Madonny i świętego Łukasza. Na placyku wokół kaplicy umieszczone są ławeczki zbite z prostych desek. Wokół ogrodzenia na palach usytuowane są małe obrazy stacji Drogi Krzyżowej. Z racji istnienia takiego miejsca na tym terenie nazwa miejscowości to ,,Łukaszówka’’.

Źródło w Lesie Baraniec

Źródło umiejscowione jest w lesie ,,Baraniec’’ pomiędzy Zamościem a Kraśniczynem. Nad źródełkiem znajduje się kapliczka poświęcona pamięci kardynała Stefana Wyszyńskiego. W czasach okupacji niemieckiej kardynał udzielał nad źródełkiem sakramentów partyzantom AK Rejonu Skierbieszów oraz kontemplował w samotności.