Flora

Według podziału geobotanicznego Polski Szafera (1959), tereny Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego wchodzą w skład Prowincji Niżowo-Wyżynnej, Środkowoeuropejskiej, Działu Bałtyckiego, Poddziału Pasa Wyżyn Środkowych, Krainy Wyżyna Lubelska. Projektowany park w całości znajduje się na terenie Działów Grabowieckich, wyróżniających się od pozostałych regionów budową geomorfologiczną, rzeźbą terenu i szatą roślinną.

Szata roślinna Parku jest zróżnicowana i w historii uległa znacznym zmianom. Prof. Dominik Fijałkowski oznaczył na tym terenie 1130 gatunków roślin naczyniowych i 115 zespołów roślinnych. Charakterystycznymi jednostkami fizjonomicznymi są większe i mniejsze kompleksy leśne rozrzucone w miarę równomiernie na terenie całego Parku (lasu zajmują w sumie ok. 20% jego powierzchni). Formacją roślinną odróżniającą lasy Parku od reszty Lubelszczyzny są lasy bukowe występujące tu na granicy zasięgu buka.  Szczegółowe badania rozmieszczenia buka w Działach Grabowieckich wykazały, że występuje on licznie w pasie na osi Izbica, Skierbieszów długości 25 km i szerokości 15km. Ogólny jego udział w drzewostanie i podroście sięga około 25% wszystkich gatunków. Drzewostany są dorodne (zwłaszcza w okolicach Łazisk, Zabytowa i Pańskiej Doliny) drzewa dorastają do 30 m wysokość. Rosną one na stanowiskach grądowych stąd runo ma taki właśnie charakter. Rosną tu: przylaszczki, zawilce, przebiśniegi, kokorycze, rutewki, miodunki, konwalijki dwulistne, zaś z rzadszych gatunków: podkolan biały i zielonawy i gnieźnik leśny.

W Skierbieszowskim Parku Krajobrazowym zbiorowiska roślin pływających zajmują płytkie stojące wody eutroficzne dołów potorfowych, stawów, zakoli rzeki i brzeżnych partii wolno płynących strumieni. Najczęściej wody te porastają : rzęsa drobna, rzęsa garbata i spirodela wielokorzeniowa. Roślinność wód stojących i ruchomych, przytwierdzona do dna charakteryzuje się występowaniem różnych gatunków rdestnic, jaskrów, wywłóczników i rogatków. Porastają one brzeżne partie stawów rybnych, rowów melioracyjnych i torfianki. W sąsiedztwie wyżej wymienionych zespołów, na brzegach stawów, rzeki Wolicy, rowów melioracyjnych i podmokłych fragmentach łąk rozwijają się zbiorowiska szuwarowe.

Małe fragmenty nad rzeką Wolicą (na glebach stale mokrych o odczynie słabo kwaśnym) porastają olsy. Na badanym terenie jest on bardzo rzadkim zespołem z uwagi na dużą żyzność gleb. Zbiorowiska łęgowe są stosunkowo mało zróżnicowane i zajmują dna wąwozów i obniżeń w silnie urzeźbionym terenie.

Innymi cennymi zbiorowiskami Parku są murawy z roślinnością ciepłolubną. Występują one na odsłoniętych nasłonecznionych skarpach na stokach dolin rzecznych i wąwozów w okolicach Sławęcina, Iłowca, Zalesia, Broczówki, Drewnik, Wolicy Uchańskiej, Chomęcisk, Czajek. To właśnie w tych zbiorowiskach występują najcenniejsze i najrzadsze gatunki roślin w Parku: wisienka stepowa, zawilec wielkokwiatowy, miłek wiosenny, powojnik prosty, storczyk purpurowy i inne.

Bardzo rozpowszechnione na badanym obszarze zarośla kseroter­miczne należą do klasy Rhamno-Frunetear. W skład ich wchodzą głównie: ligustr pospolity, głóg jednoszyjkowy i prostokielichowy, jeżyna popielica i dereń świdwa. W runie dominują gatunki żyznych lasów liściastych nad gatunkami kserotermicznymi. W sąsiedztwie tych zbiorowisk w kil­kunastu miejscach na słonecznych zboczach kredowych i lessowych występują murawy kserotermiczne pozbawione prawie całkowicie drzew i krzewów.

Do zespołów z klasy Artemisietea należą bardzo rozpowszechnione zbiorowiska towarzyszące przydrożom i przychaciom. Najlicz­niej występującym w tej grupie jest zespół Sambucetum nigrae  który tworzy zarośla o pokryciu do 80%. Poza bzem czarnym który jest tutaj gatunkiem dominującym występują : leszczyna, kruszyna pospolita, śliwa tarnina i kalina koralowa.

W dolinie Wolicy (zwłaszcza w okolicy Hajownik) występują żyzne łąki z gatunkami rzadkich storczyków: krwistego, plamistego i kruszczyka błotnego. Niektóre gatunki z flory Parku są wpisane do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Są to: wisienka stepowa, róża francuska, kosaciec bezlistny i turzyca delikatna.

Wykaz chronionych gatunków roślin Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego

1. Paprotka zwyczajna - Polypodium vulgare
2. Widłak wroniec - Lycopodium selago
3. Orlik pospolity - Aquilegia vulgaris
4. Powojnik prosty - Clematis recta
5. Zawilec wielkokwiatowy - Anemone silvestris
6. Miłek wiosenny - Adonis vernalis
7. Wiśnia karłowata - Cerasus fruticosa
8. Rokitnik zwyczajny - Hippophae rhamnoides
9. Bluszcz pospolity – Hedera helix
10. Żmijowiec czerwony – Echium rubrum
11. Goryczka krzyżowa - Gentiana cruciata
12. Goryczka orzęsiona - Gentiana ciliata
13. Barwinek pospolity - Vinca minor
14. Ożota zwyczajna - Linosyris vulgaris
15. Ostrożeń pannoński - Cirsium pannonicum
16. Ciemiężyca zielona - Veratrum lobelianum
17. Śnieżyczka przebiśnieg - Galanthus nivalis
18. Gółka długoostrogowa - Gymnodenia conopea
19. Podkolan biały - Platanthera bifolia
20. Podkolan zielonawy - Platanthera hlorantha
21. Buławik wielkokwiatowy - Cephalanthera alba
22. Listera jajowata - Listera ovata

Wykaz zagrożonych gatunków roślin Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego

1. Róża francuska - Rosa gallica
2. Kosaciec bezlistny - Iris aphylla
3. Turzyca cienista - Carex umbrosa
4. Turzyca delikatna - Carex supina
5. Turówka leśna - Hierohloe australis
6. Storczyk kukawka - Orchis militaris
7. Buławik czerwony - Cephalanthera rubra

Skład gatunkowy drzewostanu parku jest urozmaicony ze względu na bardzo duży udział gatunków liściastych. Ogółem wyodrębniono 13 gatunków panujących z czego największą powierzchnię zajmują: sosna, dąb, buk, brzoza, topola i grab.