Przeskocz do treści Przeskocz do menu

Południoworoztoczański Park Krajobrazowy

Rok utworzenia 1989
Powierzchnia 4019,00 ha (województwo lubelskie), 16797,00 ha (województwo podkarpackie)
Położenie Roztocze / Roztocze Środkowe, Roztocze Wschodnie; Kotlina Sandomierska / Płaskowyż Tarnogrodzki
Jednostka odpowiedzialna Oddział w Zamościu

O parku

Celem ochrony jest zachowanie walorów przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych Roztocza Wschodniego oraz zwartych kompleksów leśnych mieszanych z naturalnymi fragmentami buczyny karpackiej i stanowiskami roślin górskich, a także unikalnych w skali kraju pokładów skamieniałych drzew.

Położenie administracyjne (powiat/gminy): Województwo lubelskie / Powiat tomaszowski / Lubycza Królewska (wiejska); Województwo podkarpackie / Powiat lubaczowski / Horyniec Zdrój (wiejska), Narol (miejsko-wiejska)

Rozporządzenie Wojewody Lubelskiego w sprawie Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego

Południoworoztoczański Park Krajobrazowy położony jest przy granicy z Ukrainą, na pograniczu województwa lubelskiego i podkarpackiego. Część podkarpacka Parku została utworzona w 1989 roku, część lubelska w 1991.

Park obejmuje całą polską część Roztocza Południowego, zwanego także Roztoczem Wschodnim, z najwyższymi na polskim Roztoczu wzniesieniami Wielkiego Działu i Krągłego Goraja (oba o wysokości 390 m n.p.m.). Jest to teren o silnie urozmaiconej rzeźbie. Głównymi rysami rzeźby są krawędzie, zrównania wierzchowinowe i wzgórza ostańcowe, które charakteryzują się spłaszczonymi wierzchołkami oraz stromymi zboczami, poprzecinanymi licznymi suchymi dolinami, wąwozami i jarami. Duże zgrupowanie tych form występuje w okolicy Huty Lubyckiej. Zbudowane z piasków zachowały się dzięki czapie ochronnej z wapieni rafowych oraz dzięki licznym przewarstwieniom piaskowym, które są najbardziej odpornymi skałami Roztocza.

Niezwykłą osobliwością geologiczną Parku, a zarazem atrakcją przyrodniczą i turystyczną, są skamieniałe drzewa znajdujące się w okolicy wsi Siedliska. Są to skamieniałości powstałe w trzeciorzędzie, przesycone krzemionką, przy czym zachowały kształt i formę fragmentów pni drzew z dobrze widoczną korą i czytelnymi słojami. Jest to największe skupisko tego typu szczątków w Polsce. Interesujące są również wychodnie wapiennych skał. Te najbardziej okazałe to: „Diabelski Kamień” pod Dahanami oraz „Świątynia Słońca” czyli grupa malowniczych głazów koło Nowin Horynieckich.

Sieć rzeczna Parku jest uboga. Teren PPK odwadniany jest górnymi odcinkami systemów rzecznych: Tanwi, Raty, Sołotwy, Świdnicy, Brusienki oraz Gnojnika. Rzeki te rozdzielają wododziały różnego rzędu. Linia tego działu od strony południowo-wschodniej przebiega w obszarze przygranicznym wzniesieniami w rejonie Dziewięcierza, a następnie liniami grzbietowymi w kierunku NNW. Po południowo-zachodniej stronie pozostają dopływy Lubaczówki, a po stronie wschodniej Rata z dopływami. Na północ od Nowin Horynieckich zbiegają się działy wodne Lubaczówki i Tanwi.