Rok utworzenia | 1983 |
---|---|
Powierzchnia | 16457,00 ha |
Otulina | 10878,00 ha |
Położenie | Polesie Wołyńskie / Pagóry Chełmskie, Obniżenie Dubieńskie |
Jednostka odpowiedzialna | Oddział w Chełmie |
Mozaika siedlisk przyrodniczych, która charakteryzuje Chełmski Park Krajobrazowy jest przyczyną dużej różnorodności biologicznej tego obszaru. Pierwszym przejawem bogactwa świata zwierzęcego jest awifauna. Specyficzna Na terenie Parku stwierdzono 150 gatunków ptaków, z czego 83 gniazdowych. W niedostępnych, podmokłych drzewostanach gnieżdżą się bociany czarne oraz żurawie. Na obrzeżach kompleksów leśnych graniczących z łąkami i torfowiskami zakładają gniazda orliki krzykliwe. Poza licznymi dzięciołami: dużym, średnim, czarnym i dzięciołkiem występuje tu rzadki dzięcioł białogrzbiety. Charakterystycznym ptakiem grądów jest kontrastowo ubarwiona muchołówka białoszyja. Lasy Parku są jednym z najbardziej wysuniętych na południe stanowisk lęgowych droździka. Wśród bogatej awifauny torfowisk węglanowych jednym z najcenniejszych gatunków jest wodniczka. Jest to ptak zagrożony wyginięciem w skali Świata. Chełmskie Torfowiska Węglanowe są drugą co do wielkości po Biebrzańskim Parku Narodowym lęgowiskiem tego rzadkiego ptaka. Obok wodniczki, równie rzadkim ptakiem torfowisk jest dubelt znany z późnowieczornych i nocnych toków. Gniazduje tu również rycyk, krwawodziób, żuraw, bąk, podróżniczek, zielonka i kropiatka oraz ptaki drapieżne otwartych przestrzeni jak błotniak stawowy i łąkowy. Na torfowiskach oraz przyległych do nich łąkach i polach polują pustułki, których kilka par rokrocznie gniazduje na pobliskim kominie cementowni.
Gromadę ptaków reprezentują również gatunki związane z otwartymi zbiornikami wodnymi: bielik, łabędź niemy, krzyżówka, perkozy: dwuczuby, rdzawoszyi, zausznik, perkozek oraz mewa śmieszka, której kolonia znajduje się na zbiorniku retencyjnym Stańków. Z wód otwartych korzystają również rybitwy: zwyczajna, białoskrzydła i białoczelna. W przyległych do zbiorników wodnych szuwarach oraz ciekach wodnych: usłyszeć można lub zobaczyć bączka, zimorodka, czaple siwą i białą. Okoliczne łąki licznie zasiedla derkacz, czajka i kszyk, a także rzadziej spotykany samotnik.
Torfowiska licznie zamieszkują różne gatunki płazów, m.in.: traszka zwyczajna, kumak nizinny, żaba moczarowa, ropuchy: szara, zielona i paskówka, grzebiuszka ziemna oraz rzekotka drzewna, które również, choć nie tak licznie można zobaczyć na terenach nieleśnych tego obszaru. W gromadzie gadów najbardziej charakterystyczny dla Chełmskiego Parku Krajobrazowego jest żółw błotny. Spotkać go można niemal w każdym miejscu Parku. Największe lęgowiska zlokalizowane są w okolicach Stańkowa, Sawina i Rudej-Huty.
Świat ssaków reprezentują tu szczególnie liczne zwierzęta łowne, wśród nich największe z nich jelenie i łosie mają wyjątkowo dogodne warunki do wzrostu i rozmnażania znajdując ostoje w niedostępnych części Parku, takich jak rezerwaty torfowiskowe i podmokłe lasy. Niemal na każdym, nawet najmniejszym cieku wodnym można spotkać bobry, a na każdym zbiorniku wodnym i stawie wydry. Coraz częstsze są też spotkania z wilkami, dla których do niedawna Chełmski Park Krajobrazowy był jedynie kanałem migracyjnym, obecnie jest miejscem ich stałego bytowania. Najciekawsza grupa ssaków występujących w Parku to nietoperze. Spotkać tutaj można 13 gatunków spośród 21 żyjących w Polsce. Aż trzy z rozpoznanych gatunków – borowiaczek, mroczek posrebrzany i nocek Bechsteina – są zagrożone wyginięciem.
Niezwykle bogata jest fauna bezkręgowców Chełmskiego Parku Krajobrazowego. Na torfowiskach węglanowych żyje ponad 850 gatunków motyli (40% występujących w Polsce), najcenniejsze z nich to szlaczkoń szafraniec i erate, czerwończyk fioletek i nieparek, mieniak strużnik i tęczowiec, modraszki: telejus, nausitous, alkon oraz zagrożone wyginięciem przeplatki maturna i aurinia. Populacja przeplatki aurini na Chełmskich Torfowiskach Węglanowych jest jedną z liczniejszych w Polsce. Poza terenem Parku, na torfowisku „Sobowice” zlokalizowane jest stanowisko niezwykle rzadkiego gatunku motyla – strzępotka edypusa. Wśród owadów na szczególną uwagę zasługuje również objęta ścisłą ochroną gatunkową ważka – zalotka większa oraz chrząszcz z rodziny kózkowatych zamieszkujący fragmenty lasu ze starodrzewiem – kozioróg dębosz.