Formy ochrony przyrody

Park położony jest na obszarze Transgranicznego Rezerwatu Biosfery UNESCO „Polesie Zachodnie”. Status rezerwatu biosfery otrzymują tylko obszary o wybitnych w skali światowej walorach przyrodniczych i kulturowych, gdzie ochrona przyrody i użytkowanie gospodarcze tworzą unikalny i wzajemnie zharmonizowany układ. TRB „Polesie Zachodnie” połączył trzy istniejące do 2012 roku osobno krajowe rezerwaty biosfery w trzech krajach: RB „Polesie Zachodnie” (Polska), RB Polesie Nadbużańskie (Białoruś) i Szacki RB (Ukraina) i jest obecnie czwartym w świecie transgranicznym rezerwatem biosfery łączącym trzy kraje. Swój unikalny charakter krajobrazowy i wartość przyrodniczą potwierdza pokrywanie się rezerwatu biosfery z innymi obszarowymi formami ochrony przyrody. Od granicy Polski, którą stanowi rzeka Bug ciągnie się on na zachód niemal 60 km w linii prostej spajając w jedną integralną całość Sobiborski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy „Pojezierze Łęczyńskie”, Poleski Park Krajobrazowy, Poleski Park Narodowy oraz Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu.

Najcenniejsze fragmenty Sobiborskiego Parku Krajobrazowego zostały objęte dodatkową ochroną. Na terenie Parku utworzono 6 rezerwatów przyrody: rezerwaty typu wodno-torfowiskowego „Brudzieniec”, „Jezioro Orchowe”, „Magazyn” i „Trzy jeziora” powstały dla ochrony jezior i terenów wodnotorfowiskowych z przyległymi doń ekosystemami leśnymi. Istnieją również dwa rezerwaty faunistyczne: „Żółwiowe błota” ustanowiony dla zachowania miejsc bytowania i lęgowisk żółwi błotnych oraz „Małoziemce”, gdzie ochronie podlega kolonia lęgowa czapli siwej. W granicach omawianego obszaru powołano Specjalny Obszary Ochrony Siedlisk Natura 2000 „Lasy Sobiborskie”, zaś w otulinie Parku znalazły się fragmenty obszarów Natura 2000 Specjalny Obszary Ochrony Siedlisk „Poleska Dolina Bugu” i Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Dolina Środkowego Bugu”. Na terenie Lasów Sobiborskich powołano cztery użytki ekologiczne: „Uroczysko Dekowina”, „Żłobek” i „Luta” w celu zachowania śródleśnych torfowisk oraz „Dolina rzeki Tarasienki” dla ochrony cennych zbiorowisk szuwarowych, wodnych i zaroślowych. W Parku oraz jego najbliższych okolicach znajdują się pomniki przyrody. W okolicach Kosynia za drzewa pomnikowe uznano dwa dęby szypułkowe, w Starym Stulnie lipę drobnolistną, a w parku podworskim w Majdanie Stuleńskim objęto ochroną dwie grupy drzew złożone z jesionów wyniosłych i dębu szypułkowego. Warto podkreślić, że dolina Bugu została uznana w „Paneuropejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej i krajobrazowej” za europejski korytarz ekologiczny.