Ludzie Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego w starej fotografii

Jest to trend ze wszech miar godny wsparcia, ponieważ dzięki starym fotografiom poznajemy nie tylko członków rodzin czy lokalnych społeczności, ale także krajobraz, architekturę i ciekawe miejsca konkretnego regionu. Ukazują one stan sprzed dziesiątek lat i są niesamowicie cennym źródłem wiedzy o obszarze.

Na Zamojszczyźnie wspomniana „moda” przejawia się eksponowaniem starych fotografii odnalezionych w zakamarkach domów, na strychach, w piwnicach czy w innych nietypowych miejscach. W ten sposób odnaleziono zdjęcia Feliksa Łukowskiego, żołnierza AK później nauczyciela w Kryniach, który fotografował wiele zwłaszcza w okresie wojny i okupacji jak i po nich; Stanisława Gajewskiego, żołnierza BCh a potem Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa, który od młodości interesował się fotografią i uwieczniał m.in. tereny obecnych parków krajobrazowych: Krasnobrodzkiego i Puszczy Solskiej czy Teofila Jaśkiewicza, nauczyciela z Harasiuk – negatywy zdjęć, które robił zostały odnalezione w 2005 roku pod podłogą domu, w którym mieszkał.

Do tego rodzaju znalezisk należą także zdjęcia autorstwa rodzeństwa Teodozji i Wincentego Podolaków. Przed wojną i podczas jej trwania zamieszkiwali oni w wioskach Huszczka Mała i Kalinówka w sercu obecnego Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego. Oprócz pracy w gospodarstwie zajmowali się także amatorsko fotografią. Efektem ich pasji, która stanowiła też swego rodzaju poboczne źródło dochodu, jest zachowany do dziś zbiór ok. 2000 negatywów, z których Adam Gąsianowski – właściciel Muzeum Fotografii w Zamościu i jednocześnie pasjonat starej fotografii, pieczołowicie wywołuje zdjęcia. Pochodzą one w większości z lat 40. XX wieku i czasów powojennych. Cechują się dużym profesjonalizmem (kadrowanie, tło), biorąc pod uwagę, że ich autorzy nie mieli specjalistycznego przygotowania. Odnajdziemy na nich przede wszystkim mieszkańców Kalinówki i Huszczki Małej, oraz okolicznych miejscowości: Skierbieszowa, Zawody, Stanisławki, Sławęcina a nawet Orłowa Murowanego.

Niewielką część kolekcji Adam Gąsianowski przygotował na wystawę „Czar starej fotografii w obiektywie Teodozji i Wincentego Podolaków”, której otwarcie miało miejsce dnia 19 listopada br. w Gminnym Ośrodku Kultury w Skierbieszowie. Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych w roku bieżącym nawiązał współpracę z GOK w Skierbieszowie stąd też na otwarciu wystawy obecny był przedstawiciel ZLPK – Krzysztof Wojciechowski. Uroczyste otwarcie wystawy zgromadziło wielu mieszkańców Skierbieszowa i okolic. Niestety z uwagi na bardzo podeszły wiek nie mogła być na nim obecna … współautorka zdjęć, Pani Teodozja Podolak, która … dobiega już 100 lat (97). Było jednak wielu starszych ludzi, którzy na starych fotografiach rozpoznawali siebie lub swoich znajomych. A jest to niezmiernie ważne, ponieważ Pan Gąsianowski wespół z Gminą Skierbieszów chcą wydać album złożony z tych zdjęć i każda informacja dotycząca tego, co przedstawiają jest niezmiernie cenna. Twórca i właściciel Muzeum Fotografii posiada już bogate doświadczenie w przywracaniu świetności i pamięci starym fotografiom. To on bowiem przygotował do druku i wydał album ze zdjęciami wspomnianego już Teofila Jaśkiewicza z Harasiuk. Liczymy na to, że w niedługim czasie ukaże się także album ze zdjęciami autorstwa Państwa Podolaków, który stanowić będzie nieoceniony wkład w zachowanie pamięci o przeszłości Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego i jego mieszkańców.

Tekst i zdjęcie: Krzysztof Wojciechowski, Biuro ZLPK