Rok utworzenia | 1990 |
---|---|
Powierzchnia | 4989,00 ha |
Otulina | 13625,00 ha |
Położenie | Wyżyna Lubelska / Małopolski Przełom Wisły, Wzniesienia Urzędowskie |
Jednostka odpowiedzialna | Oddział w Lubartowie |
Obszar Wrzelowieckiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny jest bogaty w obiekty zabytkowe. Do cenniejszych zabytków parku i jego okolicy należą: gotycki kościół pw. św. Tomasza i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Piotrawinie (XV w.). Jest to jednocześnie najsłynniejsza miejscowość Parku znana poza jego granicami. Wiąże się to z cudem wskrzeszenia rycerza Piotra Strzemieńczyka, jakiego w 1079 r. miał dokonać tutaj św. Stanisław. W związku z tym wydarzeniem, z inicjatywy biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego na terenie Piotrawina ok. 1440 r. zbudowano sanktuarium św. Stanisława z gotyckim kościołem i kaplicą. Już od średniowiecza było to znane miejsce pielgrzymkowe. W miejscowości znajduje się także neoklasycystyczny pałac murowany, który pełnił funkcję Pałacyku Biskupów Krakowskich, Rektoratu Piotrawińskiego, plebanii, a obecnie pełni funkcję hotelarsko-restauracyjną. Uwagę przykuwają znajdujące się przy kościele głowice ogromnych kolumn – pamiątka wielkich planów budowy olbrzymiej bazyliki przez biskupa Kajetana Sołtyka w XVIII w. Równie ciekawą miejscowością jest położony w otulinie Parku Józefów nad Wisłą. Zachowała się tutaj małomiasteczkowa zabudowa oraz cenne zabytki. Są to: barokowy kościół i klasztor pobernardyński z I połowa XVIII w., zespół parkowo-pałacowy z pocz. XX wieku (obecnie budynek Urzędu Gminy) a także mało znane ruiny wiatraka tzw. „holendra”. Podobną małomiasteczkową zabudowę możemy zobaczyć we Wrzelowcu, gdzie znajduje się też kościół pw. Trójcy Przenajświętszej z XVIII w., zaś na cmentarzu parafialnym zachowała się kaplica grobowa Kleniewskich. Cennym obiektem jest kościół w Rybitwach (XVII w.) w stylu renesansu lubelskiego. W Kluczkowicach znajduje się doskonale zachowany pałacowo-parkowy z XIX w. W pałacu w Kluczkowicach zachował się wystrój w stylu zakopiańskim zaprojektowany przez Stanisława Witkiewicza, zaś na terenie przyległego parku wiele pomnikowych drzew. Warto dodać, że w pałacu funkcjonuje też Muzeum Regionalne, które prowadzi także edukację przyrodniczą. We wsiach na terenie parku znajdują się ponadto liczne jeszcze zabytki ludowego budownictwa drewnianego (m.in. w Kluczkowicach i Wrzelowcu) a przy drogach spotykamy stare krzyże i kapliczki nawet z XVIII w. (Piotrawin).