Formy ochrony przyrody

Na terenie Parku znajduje się ponad 20 pomników przyrody. Są to głównie sędziwe drzewa w parkach podworskich. Na szczególną uwagę zasługują pozostałości potężnej Lipy Sobieskiego w parku zamkowym w Zawieprzycach, uznanej za pomnik przyrody w 1956 roku. Lipa miała w tym czasie ponad 700 cm obwodu. Do obiektów chronionych, jako zespół pomników przyrody należą także płaty roślinności kserotermicznej zachowane na zboczach doliny Wieprza w okolicy Ciechanek Krzesimowskich w gminie Łęczna. W celu ochrony wartości przyrodniczych łąk i zboczy doliny Wieprza na terenie Parku, w rejonie ujścia rzek Białki i Mogielnicy, wyznaczono obszar Natura 2000 SOOS „Dolina Środkowego Wieprza”.

Dolina Wieprza jest korytarzem ekologicznym o znaczeniu krajowym. W obrębie Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego zaplanowano utworzenie 4 rezerwatów częściowych: „Uroczysko Sosnowiec”, „Zakrzów”, „Bilsko” i „Uroczysko Jezioro”. Pierwszy i drugi są rezerwatami leśnymi, leżącymi na terenie Parku, których głównym celem ochrony są naturalne ekosystemy leśne, natomiast dwa kolejne to rezerwaty florystyczne (torfowiskowe) znajdujące się w obrębie jego otuliny i mające na celu ochronę naturalnych obszarów wodno-torfowiskowych.

Na terenie Parku oraz jego otuliny zaprojektowano 9 użytków ekologicznych Na trasie od Kijan do Dorohuczy są to, między innymi:

„Góra Spichlerzowa” w Nowogrodzie - miejsce widokowe. Szczyt góry pokrywają liczne gatunki krzewów min.: derenia świdwy, szakłaka pospolitego, czereśni, jabłoni, gruszy pospolitej, trzmieliny zwyczajnej, bzu czarnego oraz róż: czerwonawej, jabłkowatej i dzikiej. Zbocza porastają zarośla tarniny. Luki między krzewami, od strony południowej i zachodniej, zajmuje roślinność kserotermiczna.

„Ziółków”, projektowany użytek ekologiczny znajduje się we wsi Ziółków w pobliżu granicy gmin Spiczyn i Łęczna. Obejmuje, prawe strome zbocze doliny Wieprza, na którym występuje źródełko.

„Uroczysko Wisielnica” leży około 0,5 km na północ od „Uroczysko Jezioro”, w pobliżu Majdanu Siostrzytowskiego. Występują tu liczne wyrobiska torfu, zarośnięte w różnym stopniu. Wykształciły się tu różne zbiorowiska wodne, szuwarowe, łąkowe, zaroślowe i leśne.

„Białka” projektowany użytek ekologiczny obejmuje łąki oraz znajdujące się na nich liczne wyrobiska torfu na południe i południowy – wchód od Białki w gminie Milejów. Zarówno w torfiankach, jak i rowach, wykształciły się liczne zbiorowiska wodne i szuwarowe. Na uwagę zasługują płaty zespołu wiązówki błotnej i bodziszka błotnego w pobliżu lasu „Milejowska Brzezina”, w których występują gatunki chronione i rzadkie: storczyk krwisty, groszek błotny, ostrożeń siwy.

W gminie Puchaczów usytułowany jest Zespół Przyrodniczo Krajobrazowy „Las Pamięci”. Celem ustanowienia ochrony zespołu przyrodniczo-krajobrazowego jest ochrona fragmentu lasu o zróżnicowanym składzie gatunkowym, dla podkreślenia walorów historycznych tego miejsca na którym znajduje się krzyż upamiętniający powołanie Tymczasowego Komitetu Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej w 1978 roku. W otulinie Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego (gmina Trawniki) zaprojektowano objęciem ochroną, jako zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, odcinka doliny Giełczwi od stawów w Biskupicach po zabudowania w Siostrzytowie. Zachowały się tu liczne zbiorowiska wodne, szuwarowe, łąkowe i zaroślowe a także fragmenty łęgów: wierzbowo-topolowego oraz jesionowo-olszowego z panującą olszą czarną. W bezpośrednim sąsiedztwie łęgów wykształciły się zbiorowiska szuwarowe: manna mielec, płaty turzycy zaostrzonej, mozgi trzcinowatej, sitowia leśnego i trzciny pospolitej.