Tablica „wiatraczna” w Krzczonowskim Parku Krajobrazowym

Staraniem Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych na terenie Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego pojawiła się nowa, osobliwa tablica informacyjna.

Jej wyjątkowość polega na tym, że dotyczy wyjątkowego obiektu. O pozostałościach wiatraka w Żukowie Kolonii pisaliśmy już wielokrotnie na naszej stronie. Można powiedzieć, że od czasu jego „odkrycia” na początku 2019 r. stał się jednym z głównych bohaterów Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego. W pełni też na to zasłużył, jest bowiem ostatnim wiatracznym Mohikaninem na tym obszarze, ostatnim z co najmniej 30 młynów wiatrowych, które jeszcze przed wojną stały na terenie należącym dziś do Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego. Został przeprowadzony skaning laserowy obiektu przez pracowników i studentów UMCS (o czym informowaliśmyw wiosennym numerze „Krzczonowskiego Gościńca” z 2019 r.). Na UMCS została także obroniona praca licencjacka na jego temat. Oględziny w terenie wskazały jednoznacznie, że obiekt ten niszczeje i dlatego ważnym stało się, aby w jakiś możliwie trwały sposób zachować o nim pamięć. Postanowiliśmy ustawić tablicę informacyjną. Stanęła ona jednak nie przy samym wiatraku (byłoby to trudne do wykonania), ale na przebiegającej nieopodal ścieżce edukacyjnej „Cieszynianka – Kamienny Wąwóz”. Dzięki temu każdy zmierzający ścieżką do wyrobiska w Kamiennym Wąwozie będzie miał możliwość udania się pod wiatrak i zobaczenia jego pozostałości. Treść na planszę została przygotowana przez pracownika Biura ZLPK, ustawienie tablicy było możliwe dzięki wsparciu finansowemu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie.

Wiemy że los takich obiektów, zwłaszcza położonych w oddalonych miejscowościach, jest raczej z góry przesądzony. Rzadko które mają tyle szczęścia co młyn wiatrowy z Zygmuntowa (w otulinie Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego), który cieszy dziś oczy tysięcy turystów w … Muzeum Wsi Lubelskiej, czy inne wiatraki, jak np. wiatrak w Tuligłowach pod Krasnymstawem, wyremontowany i będący atrakcją turystyczną, czy wiatrak w Skansenie Kultury Materialnej Chełmszczyzny i Podlasia w Holi. Z reguły wiatraki umierają stojąc. Takim smutnym przykładem jest np. wiatrak w Zawadówce na terenie Poleskiego Parku Krajobrazowego. Wiatrak w Żukowie Kolonii najpewniej podzieli ten sam los, zwłaszcza, że jest w takim stanie, że wymagałoby wiele wysiłku i funduszy jego zabezpieczenie (a w zasadzie w znacznej mierze po prostu odbudowanie). Mamy jednak nadzieję, że nawet kiedy go już nie będzie ustawiona przez nas tablica będzie przypominać o tych ciekawych i jakże potrzebnych niegdyś obiektach, którymi wręcz usiane były w przeszłości tereny Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego.

Serdecznie dziękujemy władzom Gminy Krzczonów w osobie Pani Wójt Katarzyny Brydy za umożliwienie ustawienia tablicy oraz za wszelką okazaną pomoc.

Tekst i zdjęcia: Krzysztof Wojciechowski, Biuro ZLPK