Nadbużański Obszar Chronionego Krajobrazu to miejsce gniazdowania żołny zwyczajnej (Merops apiaster).
Żołna zwyczajna to ptak z rodziny żołn o wymiarach 23-25 cm, jeden z najbarwniejszych przedstawicieli awifauny Polski. Samiec ma czoło białawe, wierzch głowy i kark mają rdzawy kolor, barki, kuper, grzbiet są w kolorze oliwkowo-żółtym, skrzydła są błękitno-zielone, brązowe są pokrywy skrzydłowe i lotki drugorzędowe, ogon zielonkawy, gardziel jaskrawo żółta. Przez oko biegnie ciemna pręga. Samica ma mniej kontrastowe barwy.
Żołny wybierają na swoje miejsca gniazdowania skarpy, w których wykopują głębokie nory. Wybierają krajobrazy rolnicze o zróżnicowanej rzeźbie, najczęściej blisko cieków wodnych i obszarów podmokłych. Żołna to ptak wędrowny przylatuje do nas w maju i czerwcu, a odlatuje w sierpniu. Jest ptakiem towarzyskim, gniazduje w koloniach. Od maja do czerwca samica składa 5-6 jaj, barwy białej porcelany. Jaja wysiaduje zarówno samiec jak i samica przez 20 dni. Młode po wykluciu są nagie i ślepe, a w gnieździe pozostają przez miesiąc. Pokarm żołny to głównie : błonkówki, motyle, chrząszcze, muchówki, prostoskrzydłe. Owady z żądłami, żołna najpierw kilkakrotnie miażdży, usuwa odwłok z żądłem i dopiero potem zjada. Z żądłówek zjada głównie osy. W trakcie prac terenowych na wspomnianym stanowisku, stwierdzono ok. 20 osobników żołny.
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkowąoraz wymagający ochrony czynnej.
Na podstawie: https://www.medianauka.pl/zolna
Tekst i zdjęcia: Małgorzata Ciuryło, Krzysztof Kowalczuk ZLPK OZ Zamość