Rezerwat „Szwajcaria Podlaska” w Parku Krajobrazowym "Podlaski Przełom Bugu"

Tu na stosunkowo niewielkiej powierzchni, bo liczącej 24 ha, przyroda zgromadziła wielkie bogactwo form i zjawisk. Rezerwat jest usytuowany w sąsiedztwie ujścia Krzny i rozciąga się na odcinku ok. 2 km wzdłuż Bugu. Urwiste zbocza doliny, poprzecinane erozyjnymi jarami, sąsiadują z terasą zalewową rzeki, kompleksem wypłyconych starorzeczy i porastającymi mady nadrzeczne łęgami. Wyjątkowa rzeźba terenu powoduje, że jest to szczególnie atrakcyjne krajobrazowo miejsce. Wąwozy żłobiące zbocze porośnięte są urozmaiconymi gatunkowo lasami, które stabilizują stoki. Jednak proces formowania wąwozów można wciąż obserwować na północ od granic rezerwatu, gdzie Bug i spływające z równiny denudacyjnej wody opadowe podmywają ogromne masy gruntu, powodujące powstawanie wyrw. Różnice wysokości w rezerwacie sięgają 30 m.

Drzewostany rezerwatu są wielopiętrowe. Najwyższe piętro tworzy dąb szypułkowy, niższe porasta masowo lipa drobnolistna a najniższe grab zwyczajny, osika i klon zwyczajny. Jedynie w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki Bug oraz obrzeża starorzecza porasta olsza czarna z udziałem topoli białej i wierzby białej. Wiele drzew zwłaszcza lip, sosen, dębów i topoli rosnących na terenie rezerwatu osiąga wymiary drzew pomnikowych. Niezmiernie interesująca jest też warstwa roślin zielonych, obfitująca w gatunki chronione i rzadkie. Stwierdzono tu 162 gatunki roślin naczyniowych. Zróżnicowane środowisko rezerwatu stanowi doskonałe miejsce dla gniazdowania licznej grupy ptaków a zwłaszcza tych zagrożonych wyginięciem.

Przez rezerwat „Szwajcaria Podlaska” przebiega ścieżka przyrodnicza o tej samej nazwie. Jest ona trudna do przejścia ze względu na to, że przebiega częściowo po terenach zalewowych.

W sąsiedztwie rezerwatu przebiega trasa rowerowa Janów Podlaski – Hrubieszow.

Tekst i zdjęcia: Andrzej Łazeba (ZLPK OT Janów Podlaski)