Przyroda lessowych wąwozów
Świat roślin
Wąwozy lessowe w okolicach Kazimierza Dolnego charakteryzuje bogata i różnorodna roślinność, która zaadoptowała się do specyficznych warunków środowiskowych. Spotkać można tutaj zarówno pospolite gatunki, jak i te rzadkie i chronione. Każda wędrówka po tych wąwozach to okazja do odkrywania piękna przyrody i poznawania jej różnorodności.
Rośliny, które można napotkać podczas wędrówek po wąwozach:
Drzewa i krzewy
- Grab pospolity (Carpinus betulus) - jedno z najczęściej spotykanych drzew w lasach lessowych.
- Lipa drobnolistna (Tilia cordata) - często rośnie na brzegach wąwozów.
- Dąb szypułkowy (Quercus robur) - występuje w bardziej nasłonecznionych miejscach.
- Leszczyna pospolita (Corylus avellana) - krzewy rosnące w dolnych partiach wąwozów.
- Trzmielina pospolita (Euonymus europaeus) - krzew o charakterystycznych różowych owocach.
- Bluszcz pospolity (Hedera helix) - pnącze, które często porasta drzewa i ściany wąwozów.
Rośliny zielne
- Przytulia wonna (Galium odoratum) - roślina o przyjemnym zapachu, często spotykana w cienistych miejscach.
- Podagrycznik pospolity (Aegopodium podagraria) - roślina o dużych liściach, często tworząca gęste zarośla.
- Kopytnik pospolity (Asarum europaeum) - roślina o zimozielonych liściach, rośnie w cienistych miejscach.
- Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) - wczesnowiosenna roślina o niebieskich kwiatach.
- Zawilec gajowy (Anemone nemorosa) - roślina kwitnąca wczesną wiosną, tworząca białe kobierce.
- Barwinek pospolity (Vinca minor) - roślina okrywowa o niebieskich kwiatach.
- Gajowiec żółty (Lamium galeobdolon) - roślina o żółtych kwiatach, często spotykana w cienistych miejscach.
Paprocie i mchy
- Narecznica samcza (Dryopteris filix-mas) - duża paproć, często spotykana w cienistych miejscach.
- Wietlica samicza (Athyrium filix-femina) - kolejna paproć preferująca wilgotne i cieniste środowiska.
- Skrzyp zimowy (Equisetum hyemale L.) – okazały występujący łanowo skrzyp, pozostaje zielony nawet w zimie.
- Mchy - różnorodne gatunki mchów, które tworzą zielone dywany na wilgotnych ścianach wąwozów.
Rośliny chronione
- Ciemiężyca zielona (Veratrum lobelianum) - rzadka roślina chroniona, spotykana w wilgotnych miejscach.
- Śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) - wczesnowiosenna roślina o białych kwiatach, objęta ochroną.
- Kokoryczka wielokwiatowa (Polygonatum multiflorum) - roślina o charakterystycznych zwisających kwiatach.
- Buławnik wielkokwiatowy (Cephalanthera damasonium (Mill.) Druce) – bardzo rzadki przedstawiciel rodziny storczyków.
- Lilia złotogłów (Lilium martagon L.) – uważana za najpiękniejszy dziko rosnący kwiat w Polsce.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Świat zwierząt
W wąwozach można spotkać wiele gatunków zwierząt, które wybrały wąwozy i ich otoczenie jako miejsce do życia.
Oto niektóre z nich:
Ssaki
- Sarna europejska (Capreolus capreolus) - często można je spotkać na obrzeżach wąwozów, gdzie szukają pożywienia.
- Lis rudy (Vulpes vulpes) - poluje na drobne ssaki, ptaki i owady.
- Borsuk europejski (Meles meles) - zamieszkuje nory w zboczach wąwozów.
- Jeż zachodni (Erinaceus europaeus) - często spotykany w nocy, gdy szuka owadów, ślimaków i innych małych zwierząt.
- Popielica szara (Glis glis) – prowadzi nocny i nadrzewny tryb życia – bardzo trudno ją wypatrzeć. Charakterystyczne budki bez otworu (otwór jest od strony pnia) to właśnie domki dla popielicy.
Ptaki
- Dzięcioł duży (Dendrocopos major) - zamieszkuje drzewa w pobliżu wąwozów.
- Sójka (Garrulus glandarius) - charakterystyczny ptak, często widywany w lasach otaczających wąwozy.
- Puszczyk (Strix aluco) - poluje nocą, często można usłyszeć jego charakterystyczne pohukiwanie.
- Kowalik (Sitta europaea) - często widywany na pniach drzew, z których zbiera owady.
Gady i płazy
- Padalec zwyczajny (Anguis fragilis) - spotykany w ciepłych, nasłonecznionych miejscach.
- Zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix) - zamieszkuje wilgotne obszary w pobliżu strumieni i zbiorników wodnych.
- Ropucha szara (Bufo bufo) - często spotykana w wilgotnych miejscach wąwozów.
Bezkręgowce
- Ślimaki (Gastropoda) - różnorodne gatunki ślimaków, które znajdują schronienie w wilgotnych i zacienionych miejscach wąwozów.
- Pająki (Araneae) - różne gatunki pająków budują swoje sieci w wąwozach, polując na owady.
- Motyle (Lepidoptera) - takie jak paź królowej (Papilio machaon), które można spotkać na łąkach i polanach w pobliżu wąwozów.
- Liczne gatunki owadów, w tym chrząszcze, muchówki i błonkówki, które stanowią pokarm dla wielu większych zwierząt.