POWRÓT ŻOŁNY

Żołna Merops apiaster to jak pisze w „Atlasie ptaków lęgowych Lubelszczyzny”: skrajnie nieliczny gatunek lęgowy, którego liczebność ulega znacznym fluktuacjom. Gniazduje głównie w południowej i wschodniej części Polski. Dzięki ocieplaniu się klimatu zwiększa swój zasięg i spotkać ją można już i w bardziej na północ wysuniętych rejonach. Jej liczebność w Polsce ulega znacznym wahaniom, ponieważ jest to skraj zasięgu lęgowisk.

Sama żołna to przepięknie ubarwiony ptak, jeden z trzech gatunków, które zakładają gniazda w wykopanych przez siebie norkach ziemnych. Kształt norki wykopanej przez żołnę można rozpoznać po widocznych „koleinach” zostawionych przez łapki. Takie nory powstają w skarpach lessowych, urwiskach czy w kopalniach, żwirowniach, piaskowniach. Ważne, aby krajobraz był otwarty o urozmaiconej rzeźbie terenu z mozaiką pól, łąk, ugorów, zadrzewień śródpolnych, a pobliżu była rzeka lub inny zbiornik wodny. Jest to istotne, ponieważ jednym ze składników diety żołn są ważki. Poza tym sprawnie łowi inne owady: błonkówki, motyle, chrząszcze.

Żołna to ptak podlegający ścisłej ochronie gatunkowej, wymagający ochrony czynnej. Miejsc wszystkich obserwacji od 1 maja do 31 sierpnia, (czyli w okresie lęgowym) nie można udostępniać do publicznej wiadomości.

Liczymy, więc na to, że każdy, kto domyślił się miejsca gdzie spotkaliśmy żołny nie będzie im przeszkadzał w odchowaniu lęgu. Tym bardziej, że utrzymująca się przez dłuższy czas deszczowa pogoda nie sprzyja młodym żołnom. Pamiętajmy, aby punkty obserwacyjne zlokalizować minimum 50 m od miejsca gniazdowania. Za bliskie i zbyt długie przebywanie przy gnieździe może pozostawić ślad zapachowy dla lisa lub psów.

Tekst: Małgorzata Grabek ZLPK OZ Zamość

Zdjęcia: Krzysztof Kowalczuk ZLPK OZ Zamość