Konferencja naukowa "Kazimierski Park Krajobrazowy - 40 lat i co dalej?"

Kazimierski Park Krajobrazowy jest najstarszym parkiem krajobrazowym województwa lubelskiego. Został utworzony w 1979 roku w celu zachowania unikatowych w skali całego kraju uzupełniających się i wzajemnie przenikających elementów krajobrazu przyrodniczego i kulturowego Kazimierza Dolnego i jego okolicy, ze szczególnym uwzględnieniem biocenoz zboczy doliny Wisły, wąwozów i skarp lessowych.

W dniach 9-10 maja 2019 roku, w Hotelu Kazimierzówka położonym w Kazimierzu Dolnym, z okazji mijającej 40 rocznicy utworzenia Kazimierskiego Parku Krajobrazowego Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych zorganizował konferencję naukową pt. „Kazimierski Park Krajobrazowy – 40 lat i co dalej?”. ZLPK zaprosił do współorganizacji niniejszego wydarzenia: Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie, Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS w Lublinie oraz Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym.

Patronat honorowy nad konferencją objęli: Pan Jarosław Stawiarski – Marszałek Województwa Lubelskiego, Jego Magnificencja prof. dr hab. Stanisław Michałowski – Rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Pan Andrzej Szweda Lewandowski – Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Patronem medialnym konferencji zostały: Telewizja Polska S.A. Oddział w Lublinie, Polskie Radio Lublin S.A. Zorganizowanie konferencji nie byłoby możliwe bez wsparcia finansowego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie oraz Województwa Lubelskiego.

Celem niniejszej konferencji było przedstawienie aktualnych problemów związanych z funkcjonowaniem Kazimierskiego Parku Krajobrazowego oraz działań z zakresu ochrony przyrody (ożywionej i nieożywionej) realizowanych przez współorganizatorów Konferencji (RDOŚ, UMCS) oraz innych instytucji działających na terenie w/w parku krajobrazowego. Z tej zostały opracowane i wydane publikacje, których celem jest promowanie walorów przyrodniczych i historyczno-kulturowych wspomnianego parku krajobrazowego oraz propagowanie jego ochrony i wykorzystania w duchu zrównoważonego rozwoju.

W konferencji udział wzięło ponad 100 osób. Swoją obecnością zaszczycili nas przedstawiciele wojewódzkich władz samorządowych i rządowych. Marszałka Województwa Lubelskiego Pana Jarosława Stawiarskiego reprezentował Pan Zdzisław Szwed – członek Zarządu Województwa Lubelskiego. W konferencji uczestniczył także Pan Janusz Bodziacki – dyrektor Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego. Wojewodę Lubelskiego – Pana Przemysława Czarnka reprezentował Pan Wojciech Lewczuk – Dyrektor Wydziału Środowiska i Rolnictwa Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie. Ponadto na konferencji obecni byli burmistrzowie i wójtowie gmin, a także przedstawiciele starostw powiatowych oraz urzędów gmin z terenu Kazimierskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny. Liczne grono stanowili pracownicy instytucji i urzędów zajmujących się ochroną środowiska oraz jej finansowaniem. Wśród zaproszonych gości byli: Pan Arkadiusz Iwaniuk – Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Pani Elżbieta Małek, która reprezentowała Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie.
Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie – dr inż. Marka Kamolę podczas konferencji reprezentował Pan Zbigniew Hałaczkiewicz – Nadleśniczy Nadleśnictwa Puławy. Liczne grono stanowili przedstawiciele ośrodków naukowych m.in.: Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Na konferencji nie mogło także zabraknąć pracowników parków krajobrazowych i ich zespołów z innych regionów Polski. Obecni byli: Pan dr inż. Marian Tomoń – Dyrektor Brodnickiego Parku Krajobrazowego, Pan Andrzej Sieradzki – Dyrektor Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia, Pan Krzysztof Wojtkowiak – Dyrektor Krajeńskiego Parku Krajobrazowego, Pan Daniel Siewert – Dyrektor Wdeckiego Parku Krajobrazowego, Pan Ireneusz Hebda – Dyrektor Zespołu Opolskich Parków Krajobrazowych, Pan Sylwester Chołast – Dyrektor Mazowieckiego Zespołu Parków Krajobrazowych, Pani Teresa Świerubska – Dyrektor Suwalskiego Parku Krajobrazowego, Pani Joanna Kurzawa – Dyrektor Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej, Pan Mariusz Sachmaciński – Dyrektor Łomżyńskego Park Krajobrazowy Doliny Narwi, Pan Krzysztof Słowiński – Dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Pojezierza Iławskiego i Wzgórz Dylewskich, Pani Barbara Utracka-Minko – Z-ca Dyrektora Pomorskiego Zespołu Parków Krajobrazowych, Pan Marek Kroczek – Z-ca Dyrektora Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego oraz kierownicy i pracownicy biura oraz ośrodków zamiejscowych Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych.

Konferencja składała się z dwóch części: sesji referatowej (podzielonej na cztery sesje tematyczne: 1) Stan obecny i perspektywy funkcjonowania parków krajobrazowych w Polsce,
2) Ochrona przyrody, 3) Flora, fauna i edukacja przyrodnicza, 4) Walory kulturowe, turystyka) oraz dwóch sesji terenowych (program konferencji w załączniku).

Na początku konferencji nastąpiło przywitanie gości przez Panią Justynę Jędruch – Dyrektora Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych. Następnie w imieniu Marszałka Województwa Lubelskiego głos zabrał Pan Janusz Bodziacki – Dyrektor Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych UMWL. Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie honorowych odznak „Przyjaciela Lubelskich Parków Krajobrazowych” osobom zasłużonym dla ochrony wartości przyrodniczych i kulturowych oraz grawertonu z okazji jubileuszu 40-lecia Kazimierskiego Parku Krajobrazowego pracownikom Ośrodka Zamiejscowego ZLPK w Lubartowie. Pan Dyrektor Janusz Bodziacki wraz z Panią Dyrektor ZLPK Justyną Jędruch wręczyli 5 odznak osobom wspierającym ZLPK: Panu Piotrowi Deptusiowi – byłemu, wieloletniemu kierownikowi Oddziału Zamiejscowego w Lubartowie, Państwu Bożenie i Janowi Walencikom – autorom filmu edukacyjnego pt. „Naturalnie … nie ma jak Lubelskie”, byłym pracownikom lubelskich parków krajobrazowych – Panu Adamowi Madejskiemu oraz Panu Andrzejowi Pawłowskiemu, a także Jadwidze Relidze – Dyrektor Muzeum Regionalnego w Kluczkowicach. Następnie głos zabrał Jego Magnificencja prof. dr hab. Stanisław Michałowski – Rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, który złożył najserdeczniejsze życzenia z okazji rocznicy 40-lecia Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Rektor UMCS wraz z Dziekanem Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej – dr hab. Sławomirem Terpiłowskim, prof. nadzw. UMCS przekazał na ręce Pana profa dr hab. Mariana Harasimiuka – wielkiego orędownika powołania Kazimierskiego Parku Krajobrazowego list gratulacyjny.
W imieniu Rady ZLPK głos zabrał jej przewodniczący – prof. dr hab. Bogusław Sawicki – kierownik Katedry Turystyki i Rekreacji (Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie). Na zakończenie sesji jubileuszowej listy gratulacyjne odczytali zaproszeni goście, w tym m.in.: Pan dr inż. Arkadiusz Iwaniuk (Dyrektor Regionalny Ochrony Środowiska) i Pan Zbigniew Hałaczkiewicz (Nadleśniczy Nadleśnictwa Puławy). Do życzeń dołączyli się Dyrektorzy parków krajobrazowych i ich zespołów z innych województw, którzy przekazali listy gratulacyjne na ręce Pani Dyrektor ZLPK – Justyny Jędruch.

Po uroczystym otwarciu Konferencji nadszedł czas na pierwszą sesję referatową. Jako pierwszy głos zabrał Pan dr Andrzej Ginalski – Z-ca Dyrektora Departamentu Zarządzania Zasobami Przyrody GDOŚ w Warszawie, który wygłosił referat pt.: „Życie zaczyna się po 40-tce? Stan obecny i wyzwania ochrony przyrody”. Kolejnym prelegentem był Pan dr inż. Arkadiusz Iwaniuk – Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie, który podzielił się z uczestnikami konferencji informacjami na temat zasobów przyrodniczych obszarów Natura 2000 znajdujących się w graniach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Ostatni referat w części pierwszej wygłosił duet – Pan Adam Madejski oraz prof. dr hab. Marian Harasimiuk, którzy przedstawili genezę Kazimierskiego Parku Krajobrazowego na tle kształtowania się wielkoprzestrzennego systemu obszarów chronionych w Polsce. Ponadto omówili działalności Parku na przestrzeni ostatnich 40 lat. W tym miejscu nie mogło zabraknąć wniosków dotyczących współczesnych i przyszłych funkcji parków krajobrazowych.

Prelegentem kolejnego referatu (w drugiej sesji referatowej) był ponownie Pan prof. dr hab. Marian Harasimiuk, który w imieniu zespołu autorskiego, w składzie dr hab. Wojciech Zgłobicki, prof. UMCS, dr Grzegorz Gajek oraz dr Andrzej Jakubowski, wygłosił referat pt: „Geopark Małopolski Przełom Wisły jako czynnik zrównoważonego rozwoju turystyki w obszarze funkcjonalnym Powiśle. Drugą sesję referatową zakończyło wystąpienie Pana Grzegorza Czerskiego, który przybliżył informacje o projektach z zakresu czynnej ochrony obiektów przyrodniczych i geologicznych w obszarach Natura 2000: Przełom Wisły w Małopolsce oraz Płaskowyż Nałęczowski, zrealizowanych przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Wydział Spraw Terenowych V w Kazimierzu Dolnym. Współautorem referatu była Pani Marzanna Jarosz-Sosik.

Po drugiej sesji referatowej odbył się uroczysty pokaz filmu edukacyjnego pt. „Naturalnie … nie ma jak Lubelskie” zrealizowanego na zlecenie Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych w 2018 roku przez firmę Żubrowa 10 Jan Walencik. Państwo Walencikowie podkreślili, że praca nad filmem była dla nich wielką przyjemnością, zwłaszcza że dla 2/3 ekipy filmowej był to powrót do rodzinnych stron (Jan Walencik – współautor filmu urodził się w Kazimierzu Dolnym, zaś Krzysztof Komar – kierownik produkcji – w Parczewie). Po zakończeniu projekcji filmu na sali rozległy się gromkie brawa…

Trzecia sesja referatowa dotyczyła zagadnień z zakresu flory, fauny i edukacji ekologicznej. Jako pierwszy swój referat pt. „Flora Kazimierskiego Parku Krajobrazowego i jej przemiany” wygłosił Pan dr hab. Marek Kucharczyk, prof. UMCS. Następnie głos zabrał Pan Piotr Deptuś (Z-ca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska), który przedstawił referat pt. „Ptaki lęgowe Małopolskiego Przełomu Wisły – zmiany liczebności w ostatnim 40-leciu”. Ostatni referat trzeciej części wygłosiła Pani Joanna Szkuat, która opowiedziała słuchaczom o aktywnych metodach poznawania przyrody stosowanych przez pracowników Muzeum Przyrodniczego (Oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym).

Pierwszym prelegentem czwartej sesji referatowej (Walory kulturowe, turystyka) był Pan dr Andrzej Pawłowski (pracownik RDOŚ Wydziału Spraw Terenowych V w Kazimierzu Dolnym oraz Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej im. W. Pola w Lublinie), który wygłosił wykład pt. „Dzieło księżnej Izabeli Czartoryskiej a początki turystyki”. Kolejny prelegent Pan dr Dariusz Kopciowski (Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków) w swojej prezentacji skupił się na zagadnieniach związanych z ochroną konserwatorską substancji zabytkowej Kazimierza Dolnego. Prelegent na wstępie swojego wystąpienia podkreślił, że Kazimierz Dolny i jego najbliższe okolice posiadają bardzo bogate zasoby dziedzictwa kulturowego. Samo miasteczko uznawane jest za „perłę polskiej architektury”. Na terenie miasta i w okolicy znajduje się około 150 obiektów architektury i budownictwa oraz zespołów zabytkowych, jak również prawie 400 zabytków ruchomych (zgromadzonych głównie w obiektach sakralnych) objętych ochroną prawną z tytułu wpisania do rejestru zabytków. Tak duże nagromadzenie w jednym miejscu wielu obiektów zabytkowych wymaga stałego nadzoru służb ochrony konserwatorskiej. Uczestnicy konferencji mogli usłyszeć o licznych pracach konserwatorskich prowadzonych w ostatnich latach na terenie Kazimierza Dolnego i najbliższych okolic. Ostatni wykład wygłosiła Pani dr Malwina Michalik-Śnieżek (UP), która w referacie pt. „Analizy krajobrazowe Kazimierskiego Parku Krajobrazowego” przedstawiła wyniki badań kartowania krajobrazów występujących aktualnie na obszarze Kazimierskiego Parku Krajobrazowego. Na obszarze badań o powierzchni ok. 15 tys. ha, zidentyfikowano 9 gatunków krajobrazów naturalnych, na tle których wyodrębniono 13 podtypów krajobrazów aktualnych. Opublikowanie Europejskiej Konwencji Krajobrazowej miało wpływ na rozwój badań dotyczących zidentyfikowania, klasyfikacji i oceny stanu krajobrazów aktualnie występujących w poszczególnych krajach. Wyniki badań zaprezentowane przez dr Malwinę Michalik-Śnieżek mają znaczenie praktyczne, gdyż mogą stanowić podstawę do sporządzenia audytu krajobrazowego Kazimierskiego Parku Krajobrazowego.

Uczestnicy konferencji długo dyskutowali (podkreślając wysoki poziom merytoryczny wygłoszonych referatów) i wymieniali uwagi na temat prezentacji związanych z Kazimierskim Parkiem Krajobrazowym. W kuluarach dochodziło do ciekawej wymiany poglądów nt. ochrony przyrody i przyszłości parków krajobrazowych pomiędzy przedstawicielami wielu „środowisk” z terenu województwa lubelskiego oraz różnych regionów Polski.

Po obiedzie odbyła się sesja terenowa. Uczestnicy konferencji udali się na spacer po Kazimierzu Dolnym. Sesję terenową prowadził Pan dr Andrzej Pawłowski, który opowiedział o historii malowniczego miasteczka oraz o jego najważniejszych zabytkach. Uczestnicy przeszli w kierunku Fary, a następnie przez ul. Krzywe Koło obok domu, w którym mieszkał Karol Siciński – architekt, który w okresie międzywojennym, jak i powojennym był odpowiedzialny za odbudowę Kazimierza Dolnego. Po krótkim przystanku na Małym Rynku, a następnie na Rynku (gdzie można było podziwiać bogato zdobione fasady kamienic Przybyłów) uczestnicy sesji przeszli do budynku gmachu głównego Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym mieszczącego się przy Rynku 19, w którym mieli okazję do zwiedzenia wystawy malarstwa polskiego z XIX i XX wieku z kolekcji prywatnych zatytułowanej: „Oddychać powietrzem prawdziwej sztuki!” (na wystawie zobaczyć można dzieła czołowych artystów, takich jak Wyczółkowski, Mehoffer, Malczewski, Fałat, Hofman czy Weiss, które nigdy wcześniej nie były prezentowane publicznie) oraz ekspozycji sztuki złotniczej, prezentującej historyczne srebra kultowe i stołowe oraz polską biżuterię współczesną. W Oddziale Muzeum Sztuki Złotniczej można było też zobaczyć dawny warsztat złotniczy (jedyny w Polsce) oraz zapoznać się z historią polskiej biżuterii patriotycznej.

Kolejnym punktem był rejs statkiem po Wiśle. Przepiękne krajobrazy Małopolskiego Przełomu Wisły (widoki na: Kazimierz Dolny, Albrechtówkę, Mięćmierz, Janowiec oraz Krowią Wyspę) z nawiązką zrekompensowały uczestnikom konferencji kaprysy pogody (wiatr oraz mżawka). Po przycumowaniu do brzegu wszyscy udali się do Hotelu Kazimierzówka, w którym miała miejsce uroczysta kolacja. Uczestniczył w niej Pan Zdzisław Szwed (Członek Zarządu Województwa Lubelskiego), który w imieniu Marszałka Województwa Lubelskiego Pana Jarosława Stawiarskiego oraz własnym pogratulował ZLPK organizacji konferencji. Do życzeń i gratulacji przyłączyli się Dyrektorzy reprezentujący parki krajobrazowe z innych województw.

Dzień 10 maja przeznaczony był na drugą sesję terenową po terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego). Program sesji pt. „Osobliwości geologiczne Kazimierskiego Parku Krajobrazowego” został opracowany przez pracowników naukowych Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS w Lublinie, w składzie: dr Renata Kołodyńska-Gawrysiak, dr hab. Wojciech Zgłobicki, prof. UMCS oraz dr Grzegorz Gajek, którzy jednocześnie pełnili rolę prelegentów.

Pierwszym punktem na trasie była miejscowość Podgórz, skąd uczestnicy udali się pieszo w kierunku rezerwatu przyrody „Skarpa Dobrska”, gdzie znajduje się punkt widokowy, z którego roztacza się malowniczy widok na Małopolski Przełom Wisły. Pani dr Renata Kołodyńska-Gawrysiak przedstawiła referat „Krawędź w dobrem – walory geoedukacyjne”. Krawędź w Dobrem jest jednym z najciekawszych geostanowisk projektowanego Geoparku Małopolski Przełom Wisły. Forma ta, rozciąga się od doliny Wisły na północnym-zachodzie po krańce wsi Dobre na południowym-wschodzie. W części ołnocno-zachodnim opada ona stromym zboczem ku Dolinie Przełomowej Wisły Środkowej. Krawędź w Dobrem zwana także „Skarpą Dobrską” posiada charakter wysokiego cypla, wznoszącego się około 80 m ponad otaczające tereny. Dzięki temu roztacza się stąd rozległy widok na Dolinę Przełomową Wisły Środkowej i rozciągającą się po drugiej stronie Wisły Równinę Radomską.

Po powrocie do autokaru udaliśmy się do Rogowa, gdzie znajduje niezwykły labirynt wąwozów lessowych „Ośmiornica Rogowska”. Uczestnicy poruszali po ścieżce dydaktycznej Rogów. System wąwozów w Rogowie tworzą cztery formy główne o łącznej długości 7 km. Maksymalne deniwelacje pomiędzy górnymi odcinkami wąwozów, a dnem doliny Jaworzanki w rejonie Rogowa sięgają 65 m. Gęstość wąwozów osiąga tu 4 km/km².

Rzeźba stoków w okolicy Rogowa jest bardzo urozmaicona. Decyduje o tym silne rozcięcie tego obszaru siecią głębokich suchych dolin oraz wąwozów. System ten tworzą doliny, których dna i zbocza rozcina gęsta sieć form wąwozowych, silnie zróżnicowanych pod względem typologicznym. Wąwozy z okolic Rogowa powstały na skutek epizodycznej erozji wód opadowych i roztopowych spływających w dnach i na zboczach suchych. W wąwozie Makuchów Dół, którego dnem wędrowali uczestniczy sesji terenowej, występują liczne przykłady dolinek suffozyjnych, zawieszonych w stosunku do formy głównej. Lokalnie na zboczach rozwinęły się badlandy. W dolnym odcinku znajduje się wychodnia martwicy wapiennej.

Wąwóz Makuchowy Dół nie jest typowym, charakterystycznym dla obszarów lessowych wąwozem, o czym poinformował Pan dr hab. Wojciech Zgłobicki. Jego wyjątkowość polega na tym, że jego dnem swoje wody toczy rzeka Jaworzanka (znajdują się tu jej źródła). „Mokre” dno wąwozów to rzadkość, gdyż wąwozy zazwyczaj zaliczane są do „suchych” form geomorfologicznych.

Po spacerze na uczestników konferencji czekała prawdziwa uczta smaków. Panie z Koła Gospodyń Wiejskich „Rogowianki” z Rogowa przygotowały dania regionalne, w tym m.in.: pierogi (ruskie, z soczewicą, z kaszą gryczaną), kapuśnioki z kaszą jaglaną, pęczok z grochem, boszcz na zakwasie, piróg z jabłkami, skubaniec oraz tradycyjny kompot.

Następnie pojechaliśmy do Bochotnicy, gdzie na północnym zboczu doliny Bystrej znajdują się nieczynne kamieniołomy, które są unikalnym obiektem w skali Europy. Skały tu występujące były eksploatowane metodą komorową, czyli poprzez drążenie chodników – sal z pozostawionymi filarami. Aktualnie kamieniołom jest zabezpieczony przed wejściem przez turystów ze względu na niebezpieczeństwo oderwania się bloków skalnych od sklepienia, ale również dlatego, że znajduje się tu największa w województwie lubelskim ostoja nietoperzy. Prace zabezpieczające zostały wykonane w ramach projektu zrealizowanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. W grotach skalnych zainstalowane są czujniki mierzące podstawowe parametry, typu temperatura i wilgotność powietrza w celu badań mikroklimatu komor kamieniołomu.

Pan dr Grzegorz Gajek zwrócił uczestnikom sesji uwagę, że na ścianie kamieniołomu znajduje się niezwykle ciekawe odsłonięcie, które umożliwia prześledzenie granicy między skałami powstałymi w różnych epokach: mezozoikiem i kenozoikiem. Niżej położona skała – biała kazimierska opoka, powstała w ostatnim okresie mezozoiku, nad nią zaś leży krucha „mieszanka” osadowo-krzemionkowa z trzeciorzędu, czyli z pierwszego okresu kenozoiku.

W kamieniołomie w Bochotnicy można odnaleźć liczne skamieniałości organizmów zwierzęcych oraz można obserwować ślady działalności skałotoczy penetrujących dno ówczesnego zbiornika morskiego.

Ściana wyrobiska została objęta ochroną prawną w 1992 roku jako stanowisko dokumentacyjne „Ścianka Krystyny i Władysława Pożaryskich”.

Ścianka Pożaryskich” była ostatnim punktem sesji terenowej, po której nastąpił powrót do Hotelu Kazimierzówka, gdzie na uczestników konferencji czekał obiad.

Konferencję naukową „Kazimierski Park Krajobrazowy – 40 lat i co dalej?” należy uznać za udaną. Cel konferencji został zrealizowany. Spotkanie było okazją nie tylko do poszerzania wiedzy na temat najstarszego parku krajobrazowego województwa lubelskiego, ale także sposobnością do dyskusji i wymiany poglądów na temat przyszłości parków krajobrazowych w Polsce. Uczestnicy konferencji wyjeżdżali z przekonaniem, że Kazimierski Park Krajobrazowy jest wyjątkowy, a oprócz Kazimierza Dolnego jest wiele ciekawych, atrakcyjnych oraz „smakowitych” miejsc do zobaczenia.

Wszyscy uczestnicy konferencji otrzymali pakiety, w których znajdował się przewodnik po Kazimierskim Parku Krajobrazowym oraz mapa przyrodniczo-turystyczna w skali 1:50000. Przygotowana na potrzeby konferencji publikacja przyczyni się do promocji walorów przyrodniczych i historyczno-kulturowych Kazimierskiego Parku Krajobrazowego oraz propagowania jego ochrony i wykorzystania w duchu zrównoważonego rozwoju. Publikacja ww. materiałów nie była by możliwa bez wsparcia współorganizatora konferencji – Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie.

W tym miejscu należą się podziękowania Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie, Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, Lokalnej Organizacji Turystycznej „Kraina Lessowych Wąwozów” oraz Lokalnej Grupie Działania „Zielony Pierścień”, które przekazały nieodpłatnie własne publikacje dla uczestników konferencji.

Tekst: Marcin Kozieł (Biuro ZLPK w Lublinie)

Foto: Michał Zieliński (OZ ZLPK w Lubartowie), Krzysztof Wojciechowski (Biuro ZLPK w Lublinie) oraz Jacek Rosły (Starostwo Powiatowe w Opolu Lubelskim)