Konferencja Jubileuszowa z okazji 40-lecia parków krajobrazowych Polesia

Rok 2023 powoli zbliża się ku końcowi i choć to jeszcze nie jest czas na podsumowania, bo jak wiemy jeszcze wiele może się wydarzyć do stycznia, to dla nas skończył się właśnie bardzo ważny etap bieżącego roku. Dla Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych, a szczególnie dla Oddziału Chełm ten rok upłynął pod znakiem obchodów Jubileuszu 40-lecia powołania Chełmskiego, Poleskiego, Sobiborskiego i Strzeleckiego Parku Krajobrazowego.

Począwszy od 23 marca zrealizowaliśmy większe i mniejsze przedsięwzięcia mające na celu uczczenie okrągłego Jubileuszu. W ramach obchodów zorganizowany został Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Polesie w obiektywie”, cieszący się ogromnym zainteresowaniem wśród miłośników fotografii przyrodniczej i krajobrazowej. Amatorzy dwóch kółek mogli skorzystać z oferty 4 rajdów rowerowych z cyklu „Jubileuszowa 40-tka”, podczas których wspólnie przejechaliśmy ponad 160 km. To, co zrealizowane w ramach obchodów, a z pewnością zostanie z nami na lata to wydawnictwa ukazujące piękno przyrody i kultury Polesia: „Przewodnik po obiektach historycznych i kulturowych Chełmskiego Parku Krajobrazowego i okolic”, album fotograficzny „Polesie w obiektywie”, a także wystawa fotograficzna „W krainie bagien i moczarów”.

Zwieńczenie tegorocznych obchodów 40-lecia miało miejsce 12-13 października nad Jeziorem Białym w Okunince (otulina Sobiborskiego PK) podczas Konferencji Jubileuszowej. W tym ważnym wydarzeniu udział wzięli: członek zarządu województwa lubelskiego – Zdzisław Szwed, Senator Rzeczpospolitej Polskiej – prof. dr hab. Józef Zając, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – Agnieszka Kruk oraz dyrektor Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych – Paweł Łapiński. Wśród zaproszonych gości byli również przedstawiciele uczelni, gmin, szkół,  innych instytucji, współpracujących z nami przez te wszystkie lata, a także przyjaciele i sympatycy. Swoją obecnością zaszczycili nas również dyrektorzy oraz pracownicy Parków Krajobrazowych z kilku innych województw: mazowieckiego, podlaskiego, łódzkiego, małopolskiego oraz kujawsko-pomorskiego. Łącznie Konferencja zgromadziła ponad 100 uczestników!

Pierwszy dzień Konferencji (12 paź) składał się z 3 sesji, wypełnionych referatami o tematyce nawiązującej do walorów przyrodniczych i kulturowych Polesia, a także działań jakie są realizowane w ramach ich ochrony. Część referatową rozpoczął Dyrektor Paweł Łapiński opowiadając o motywach przewodnich działalności Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych, następnie w ramach wprowadzenia w temat Konferencji, Alicja Sulima (ZLPK) opowiedziała o walorach przyrodniczych chełmskich parków krajobrazowych w ujęciu regionu fizyczno-geograficznego Polesia. Niezwykle ciekawy referat o spuściźnie i tradycji wielokulturowej Włodawy wygłosił przedstawiciel Muzeum-Zespołu Synagogalnego we Włodawie - Bogusław Smolik. Pierwszą sesję referatową zakończyli: Janusz Holuk (RDOŚ Lublin WST II Chełm), opowiadając o początkach funkcjonowania ekologicznego systemu obszarów chronionych na Polesiu oraz Zbigniew Lubaszewski (PTTK Chełm), z którym powspominaliśmy zrealizowane wspólnie z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym wędrówki po lubelskich parkach krajobrazowych.

Druga sesja referatowa poświęcona była działaniom realizowanym w ramach ochrony przyrody Polesia, o których opowiedział Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska – dr inż. Arkadiusz Iwaniuk (RDOŚ Lublin), a także najcenniejszym perłom tutejszej fauny: żółwiu błotnym (dr Mariusz Wójcik, UP), puszczyku mszarnym (dr Bartłomiej Woźniak, SGGW) oraz wodniczce (Paweł Łapiński, ZLPK). Krajowe i europejskie trendy liczebności ptaków gniazdujących na obszarze poleskich parków krajobrazowych przybliżył nam dr Jarosław Krogulec (OTOP).

W trzecim panelu znalazły się referaty dotyczące zmian warunków klimatycznych (dr Sylwester Wereski, UMCS) oraz przekształceń hydrograficznych obszarów podmokłych (dr Katarzyna Mięsiak Wójcik, UMCS), a także referat dotyczący właściwości leczniczych wybranych gatunków roślin Lubelszczyzny, który wygłosił prof. dr hab. Tomasz Załuski (UMK). Na zakończenie z wielką pasją o różnorodności florystycznej parków krajobrazowych Polesia opowiedziała nam prof. dr hab. Danuta Urban.

W przerwach między sesjami referatowymi można było podziwiać wystawę fotograficzną „W krainie bagien i moczarów”, a także wystawę prac malarskich powstałych podczas wakacyjnego pleneru nad stawami w Sosnowicy (Otulina Poleskiego PK), zrealizowanego we współpracy z Fundacją Szpilka.

Podczas Konferencji miało miejsce również uroczyste przyznanie odznaczeń Przyjaciela Parków, w podziękowaniu za wieloletnią współpracę przy realizowaniu różnorakich przedsięwzięć dla PanaMarcina Kozieła oraz PanaSławomira Korpysza. Rozstrzygnięto również Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Polesie w obiektywie”, w którym nagrodę główną (bon o wartości 1500 zł) otrzymała Pani Ewelina Piskorek, drugie miejsce i bon o wartości 1200 zł - Dariusz Jankowski oraz trzecie miejsce (bon o wartości 800 zł) – Arkadiusz Smolira. Wyróżnieni: Wojciech Borkowski, Michał Solak, Michał Gałan, Paweł Warowny, Wiesław Michalczuk otrzymali bony o wartości 300 zł.  

Z rąk członka zarządu województwa lubelskiego – Zdzisława Szweda, w imieniu Marszałka Jarosława Stawiarskiego, Zespół Lubelskich Parków Krajobrazowych otrzymał Dyplom Uznania za szczególne zaangażowanie w działalność na rzecz ochrony środowiska, kształtowanie proekologicznych postaw społecznych oraz wspieranie wielu cennych inicjatyw ekologicznych regionu województwa lubelskiego.

Pierwszy dzień wypełniony arcyciekawym programem zwieńczyła urzekająca swoim pięknem Diaporama „Sen o Polesiu” autorstwa Rafała Sieka.

Drugiego dnia (13 paź) uczestnicy Konferencji mieli możliwość wzięcia udziału w sesji terenowej, podczas której w obecności przewodnika zwiedzili najciekawsze zabytki Włodawy – Miasta Trzech Kultur. Po zażyciu dawki historii i kultury ziemi włodawskiej, grupa udała się do lasu, a dokładniej do Sobiborskiego Parku Krajobrazowego, gdzie miała okazję uczestniczyć w jednym z etapów czynnej ochrony żółwia błotnego – wyjmowaniu młodych z zabezpieczonych wiosną gniazd. Drugiej części sesji terenowej przewodniczył dyrektor Paweł Łapiński.

Dziękujemy wszystkim przybyłym za obecność, miłe słowa i życzliwość jaką okazaliście nie tylko podczas tych dwóch dni, ale jaką okazujecie nieustannie przy wspólnie podejmowanych przedsięwzięciach. To również dzięki Wam Konferencja Jubileuszowa z okazji 40-lecia parków krajobrazowych Polesia z niezwykłym sukcesem przechodzi do historii!

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:

• Marszałek Województwa Lubelskiego – Jarosław Stawiarski
• Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Lublinie – dr inż. Arkadiusz Iwaniuk
• Rektor Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie - Jego Magnificencja prof. dr hab. Radosław Dobrowolski
• Rektor Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie - Jego Magnificencja prof. dr hab. Krzysztof Kowalczyk
• Rektor Państwowej Akademii Nauk Stosowanych w Chełmie - Jego Magnificencja prof. dr hab. inż. Arkadiusz Tofil
• Prezes zarządu Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków - Stanisław Łubieński

Organizacja konferencji została dofinansowana ze środków NFOŚiGW i WFOŚiGW w Lublinie z Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej.

Tekst: A. Sulima (ZLPK o/Chełm)