Niekiedy jednak pojawiają się u nas także rzadkie gatunki zamieszkujące przede wszystkim zachodnie obszary naszego kraju czy nawet kontynentu. Do takich skrzydlatych drapieżników należy kania ruda Milvus milvus. To duży ptak z rodziny jastrzębiowatych, którego długość ciała dochodzi do 70 cm a rozpiętość skrzydeł przekracza półtora metra. Występuje głównie w Europie zachodniej i południowej. Najliczniejsze populacje gatunku przekraczające 10 tys. par bytują w Niemczech, mniej liczne we Francji. W Polsce gatunek ten (z uwagi na bliskość Niemiec) gniazduje głównie w zachodniej części kraju zwłaszcza nad Odrą i na Pomorzu (ptak jest symbolem Zachodniopomorskiego Towarzystwa Ornitologicznego). Im dalej na wschód tym kania ruda jest coraz rzadsza. W całym kraju gniazduje prawdopodobnie ponad 700 par tego gatunku, ale przede wszystkim na zachodzie. Tam ma on status gatunku nielicznego zaś na pozostałym obszarze – skrajnie nielicznego. Na Lubelszczyźnie jest gatunkiem sporadycznie lęgowym i przelotnym (stwierdzonym ponad 20 razy).
Tym większą radość sprawił fakt kolejnej obserwacji kani rudej w naszym regionie. Niżej podpisany zaobserwował kanię rudą w dniu 11 czerwca br. w godzinach południowych nad wsią Gotówka koło Chełma, na obszarze Chełmskiego Parku Krajobrazowego, na północno-wschodnim skraju rezerwatu Bagno Serebryskie. Zaobserwowano jednego osobnika lecącego dość nisko, nieco kołyszącym lotem w kierunku z południowego wschodu na północny zachód. Obserwacja dorosłego osobnika w środku sezonu lęgowego (kanie przylatują z zimowisk już w lutym) mogłaby sugerować gniazdowanie gatunku, zwłaszcza, że tereny Chełmskiego Parku Krajobrazowego bogate w obszary podmokłe, kompleksy leśne i otwarte pola stanowią dla niego dokonały biotop. Był to jednak najprawdopodobniej osobnik przelotny, bo zdaniem badaczy „wędrujące ptaki można spotkać nawet w maju”. Nie mniej jednak odnotowanie tego gatunku warte jest podkreślenia, ponieważ jest on wpisany do zał. I Dyrektywy Ptasiej UE, jest też gatunkiem objętym ochroną ścisłą i wymagającym ochrony czynnej na mocy krajowego ustawodawstwa, a poza tym wokół miejsc jego bytowania tworzy się strefy ochronne. Promień takiej strefy w ciągu całego roku wynosi do 100 metrów wokół gniazda zaś w okresie od 3 marca do 31 sierpnia – do pół kilometra.
tekst i zdjęcia: Krzysztof Wojciechowski