Inwent w Puszczy Knyszyńskiej
W słonecznych okolicznościach przyrody Puszczy Knyszyńskiej, przy nocnym nawoływaniu puszczyków i „stękaniu” jeleni na rykowiskach, odbyła się już III Ogólnopolska Konferencja „Inwentaryzacja i monitoring przyrodniczy w parkach krajobrazowych”.
Zapoczątkowany przed dwoma laty przez Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych cykl konferencji dotyczących inwentaryzacji, monitoringu przyrodniczego a także czynnej ochrony przyrody na terenie parków krajobrazowych jest z sukcesem kontynuowany przez kolejne zespoły i parki. Gospodarzem tegorocznej, trzeciej już, konferencji był Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej, który świętuje w tym roku 35-lecie istnienia. Ten jeden z największych w kraju parków krajobrazowych (ponad 72 tys. ha powierzchni) obejmuje kompleks puszcz położonych na północ i wschód od Białegostoku. Konferencja odbyła się na południowych jego krańcach w Ośrodku „Rozłogi”. Zgromadziła kilkudziesięciu parkowców z całej Polski, w tym z tak odległych od Podlasia województw jak: opolskie, lubuskie czy zachodniopomorskie. Tradycyjnie już dzień pierwszy był dniem referatowym. W czterech sesjach referatowych wygłoszono aż 14 referatów. Myliłby się jednak ten, kto twierdzi, że „trudno wysiedzieć” przez tyle godzin. Tak rozrzut geograficzny wystąpień (od parków krajobrazowych Małopolski po pomorskie oraz od opolskich po podlaskie) jak i ich tematyka były tak różnorodne, że każdego z wykładów słuchało się z wielkim zainteresowaniem. Traktowały one m.in. o monitoringu i ochronie poszczególnych gatunków czy ich grup (strzebla, różanka, raki, gągoł, nurogęś, łabędź niemy, owady zapylające, chrząszcze wodne, popielicowate, nietoperze czy płazy), ochronie przyrody nieożywionej (formy skalne) a także o ochronie i monitoringu drzew w krajobrazie. Każdy z tematów był oryginalny, ciekawy i bez wątpienia bardzo inspirujący, czego dowodem były pytania i dyskusje tak w trakcie sesji, jak i w kuluarach.
Dzień drugi był (również tradycyjnie) dniem terenowym. A mają czym się pochwalić podlascy parkowcy. Uczestnicy konferencji udali się do Kruszynian, miejsca wyjątkowego nie tylko w skali Podlasia ale i całego kraju. To znany w Polsce ośrodek tatarski z meczetem i mizarem (cmentarzem muzułmańskim) oraz muzeum kultury i dziedzictwa tatarskiego w Polsce. Dodatkowym przyrodniczym aspektem były … orzechówki, które nieustannie penetrowały teren i zgodnie ze swą nazwą … nosiły orzechy w … niewiadomym kierunku, ale wiadomym celu. Kolejnym, bardzo ciekawym obiektem przyrodniczym na trasie wycieczki terenowej był Oz Świętojański. To również bardzo wyjątkowe miejsce. Jest to pasmo wzgórz pochodzenia lodowcowego o długości ponad 20 km i wysokości sięgającej 210 m. n.p.m. Z wieży widokowej usytuowanej na jednym z najwyższych wzniesień rozciąga się niesamowity widok na morze zieleni, czyli na Puszczę Knyszyńską. Wzgórza to także miejsce łączące przyrodę z historią, bowiem przebiega po nim szlak Powstania Styczniowego, znajdują się tu mogiły powstańcze i tablice informacyjne. Zaś przyroda zapewniła nam dodatkową atrakcję w postaci modliszki, która wygrzewała się a nasłonecznionych zboczach wzgórza.
III konferencję inwentaryzacyjną bezsprzecznie uznać można za udaną tak w części wykładowej jak i terenowej. Dowodzi tego zainteresowanie uczestników, ich aktywny udział w obradach konferencji, dyskusjach a także wycieczce. Jest to też dowód na to, że sam zamysł organizowania właśnie tego rodzaju konferencji był bardzo trafiony. Ukazują one bowiem jeden z bardzo ważnych (niektórzy uważają, że najważniejszych) kierunków działalności parków krajobrazowych, czyli inwentaryzację, monitoring i ochronę przyrody. To niezmiernie ważne, zwłaszcza w sytuacji, kiedy parki krajobrazowe coraz częściej i coraz bardziej kojarzą się głównie z działalnością edukacyjną, promocyjną czy turystyczną. Jest ona również bardzo istotna i potrzebna, nie mniej jednak nie zapominajmy, że zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, park krajobrazowy to przede wszystkim jedna z form ochrony przyrody. Konferencje inwentaryzacyjne pokazują całe, bardzo szerokie i różnorodne spektrum działalności ochroniarskiej, inwentaryzacyjnej i monitoringowej, które podejmują parki krajobrazowe w całej Polsce.
Dziękując Dyrekcji i Pracownikom PK Puszczy Knyszyńskiej za doskonałą organizację konferencji i gościnne przyjęcie liczymy na to, że kolejna konferencja (konferencje) będzie nie mniej ciekawa i pożyteczna.
Tekst i zdjęcia: Krzysztof Wojciechowski, Biuro ZLPK w Chełmie
