„Dwugajówka” – tajemnicze miejsce !

Lasy Janowskie, tworzące środkową i centralną część Puszczy Solskiej, są jednym z największych zwartych kompleksów leśnych w Polsce. Oprócz cennych właściwości  przyrodniczych i krajobrazowych napotkać tu można miejsca pamiętające burzliwą przeszłość naszego kraju. Teren Lasów Janowskich najbardziej znany jest z okresu Drugiej Wojny Światowej gdzie w okolicach Porytowych Wzgórz odbyła się największa bitwa partyzancka na ziemiach polskich z niemieckim najeźdźcą.

Teren ten jest często odwiedzany przez licznych turystów, lecz są miejsca o których wie niewielu, a niewielu ich odwiedziło. Okolice „Dwugajówki to takie miejsce, odludne w sercu Lasów Janowskich, 2 km na północ od wsi Szewce, osłonięte wydmowym nasypem góry  Poznań. Zabudowania „Dwugajówki”,opustoszałe w czasie wojny , stały się na przełomie lat 1939 i 1940 r. jedną z baz pierwszej grupy partyzanckiej AK. Od stycznia do czerwca 1944 r. powstała tu baza oddziału NOW-AK który prowadził intensywne szkolenie młodych partyzantów. W tych lasach funkcjonowała również Szkoła Podoficerska i Szkoła Podchorążych Armii Krajowej.  Wiosną 1944 r. na terenie „Dwugajówki kwaterowały setki partyzantów AK. W tym czasie obszar Lasów Janowskich stanowił skrawek wolnej Polski. Odprawiane były tu również cykliczne msze polowe. Znaczenie „Dwugajówki” i okolic nie skończył się wraz z zakończeniem działań wojennych. W latach pięćdziesiątych w jej pobliżu na górze Poznań znajdował się jeden z zakonspirowanych schronów ostatnich żołnierzy „Wołyniaka” którzy do końca  walczyli za wolną i nie zależną  ojczyznę.

10 lipca 2005 r. w miejscu „Dwugajówki” został uroczyście odsłonięty skromny pomnik ku czci partyzantów, którzy do końca umiłowali swoją ojczyznę.

Ojczyzno! Czy wszystko w tym

Słowie zostało już powiedziane

Ojczyzno! Czy wszystko wtym

Słowie zostało ci wyśpiewane.

Ojczyzna. To ziemia i mogiły

Rozsiane jak kamienie, i rzucone

                                      na szaniec.

To paprocie zakwitłe jak maki

Kolorem czerwieni. To znaki 

Zsyłane tej ziemi w kroplach

Deszczu i łzach ludzkich.

Ojczyzno! Kto o tym nie pamięta

skazuje ciebie i siebie na

                              unicestwienie.

Wiersz poety z Janowa Lubelskiego Ryszarda Martyny.

Tekst: M. Piech ZLPK OZ w Janowie Lubelskim

Zdjęcia: J. Kiszka ZLPK OZ w Janowie Lubelskim