DRUGIE ŻYCIE DRZEWA

Teren Parku Krajobrazowego „Lasy Janowskie” w ogromnej większości porośnięty jest zwartym lasem. Na przeważającej części tego terenu gospodarkę leśną prowadzi Nadleśnictwo Janów Lubelski. Zgodnie z planami pozyskuje materiał drzewny dla celów gospodarczych, a także dba i troszczy się o powierzone mu powierzchnie leśne. Wszyscy wiemy co dzieje się ze ściętym drzewem, a produkty z niego powstałe otaczają nas na każdym kroku. Jednak nie wszyscy zdajemy sobie sprawę co dzieje się z drzewem które w naturalny sposób utraciło swoje życie i stało się tzw. „martwym drzewem”.

Na trenie lasów janowskich wyodrębnionych jest 6 rezerwatów przyrody w których jakakolwiek działalność człowieka jest zakazana. Dzięki temu możemy zaobserwować na tych unikatowych terenach wiele martwych, leżących lub stojących pni drzew. Różne są przyczyny śmierci drzewa: gwałtowne wiatry powodujące wiatrołomy, okiść śnieżna  łamiąca konary i całe pnie, pożary, susze, owady, grzyby, oraz podobnie jak i u człowieka – starość. Martwy materiał drzewny nie marnuje się, stanowi on bazę pokarmową lub miejsce bytowania, polowania i schronienia dla wielu organizmów zamieszkujących las.

Śmierć drzewa powoduje, że zwiększa się ilość światła i wody docierająca do dna lasu. Zyskują lepsze warunki bytowe organizmy rozkładające materię organiczną na proste związki mineralne – bakterie, grzyby i zwierzęta żyjące w glebie. Większa obfitość pokarmu, wynikająca z zaprzestania pobierania związków mineralnych przez korzenie obumarłego drzewa, a także stopniowego rozkładu jego tkanek, oraz zwiększonego dopływu światła powodują bujniejszy wzrost roślin, a tym samym otwierają się możliwości rozwoju młodego pokolenia drzew, które dotąd nie miały większych szans wzrostu.

Całkowity rozkład drzewa w warunkach janowskich trwa kilkanaście do kilkudziesięciu lat, w zależności od jego gatunku i miejsca pochodzenia.

Do tej pory wielu ludzi twierdziło, że martwe drzewo w lesie to niepotrzebna nikomu wylęgarnia szkodliwych owadów i grzybów.  Opinie te zmieniły się diametralnie i dzisiaj martwe drzewo w lesie to ważny element ekosystemu zwiększający jego naturalną biologiczną odporność i warunkujący utrzymanie równowagi w przyrodzie.

Tekst: M. Piech ZLPK OZ w Janowie Lubelskim

Zdjęcia: J. Kiszka ZLPK OZ w Janowie Lubelskim