20 lat istnienia Parku Krajobrazowego "Podlaski Przełom Bugu"

Głównym walorem przyrodniczym parku jest rzeka Bug. Jej szeroka dolina odznacza się naturalnością, a starorzecza porośnięte bujną roślinnością dodają jej tylko malowniczości. Wyżej położone tarasy zajmują wydmy, pagórki i pola piasków. Ta charakterystyczna rzeźba terenu jest wynikiem działania lodowca. Znaczne powierzchnie zajmują wysoczyzny morenowe z charakterystycznymi wzgórzami. Dolina rzeki jest zróżnicowana, miejscami jest szeroka, z licznymi starorzeczami i dopływami, zdarzają się jednak miejsca, w których Bug się zwęża, wcinając się w otaczające wysoczyzny, tworząc wysokie skarpy. Rzeka Bug na przełomowym odcinku jest kręta, jej brzegi są raz wysokie i urwiste, innym razem łagodnie nachylone i piaszczyste albo bagniste i niedostępne.

Na terenie parku występuje zróżnicowana roślinność i wiele gatunków zwierząt. Dominantę stanowią rozległe łąki, pastwiska i lasy. Szeroki pas lasów ciągnie się równolegle do Bugu od Janowa Podlaskiego po ujście rzeki Tocznej pod Drażniewem. Szczególnie cenne przyrodniczo są olsy, suche sosnowe bory na piaszczystym podłożu oraz bory mieszane na podłożu bogatszym i u podnóża skarp, natomiast w samej dolinie spotka się lasy łęgowe. Na nasłonecznionych zboczach skarp i w miejscach, gdzie osadziły się żyzne mady, spotyka się liczne gatunki roślin ciepłolubnych, które przywędrowały tu ze stepów Wołynia i Podola. Dużym bogactwem przyrodniczym charakteryzują się nadbużańskie łąki. Wysokie trawy i krzewy stanowią siedlisko i żerowisko licznych gatunków zwierząt, a przede wszystkim ptaków.

Duże kompleksy leśne, niskie brzegi rzeczne oraz obrzeża starorzeczy skrywają liczną grupę zwierząt. W obrębie Parku znajduje się 7 rezerwatów przyrody. W najciekawszych miejscach wytyczono 5 ścieżek przyrodniczych.

Obszar Parku ma także wysokie walory kulturowe. Wiele interesujących zabytków znajduje się w Janowie Podlaskim, znanym w świecie z odbywających się tu aukcji koni arabskich z miejscowej stadniny, Na terenie Parku i na jego obrzeżach zachowało się dużo zespołów dworskich i pałacowych otoczonych parkami oraz zabytkowe drewniane świątynie.

W rejonie Terespola znajduje się kilka starych fortów należących do systemu obronnego twierdzy Brzeskiej.

Dolina rzeki jest intensywnie wykorzystywana pod względem turystycznym i rekreacyjnym. Przez teren Parku przebiega Nadbużański Szlak Rowerowy Janów Podlaski - Hrubieszów oraz szlak kajakowy Bug- Krzna.

Nad Bugiem w Neplach pod Janowem Podlaskim, Gnojnie, Mierzwicach i Mężeninie znajdują się sezonowe stanice wodne służące kajakowym spływom na Bugu oraz 2 przeprawy promowe.

Park Krajobrazowy „Podlaski Przełom Bugu” jest miejscem wypoczynku, zadumy i relaksu, na którego teren serdecznie zapraszamy.

Tekst: Zyta Chajkaluk

Foto: A. Łazeba, M. Żychowska