Przeskocz do treści Przeskocz do menu

Pawłowski Obszar Chronionego Krajobrazu

Uchwała tworząca: Uchwała WRN w Chełmie nr XVIII/89/83 z dn. 28.03.1983 r.

Uchwała obowiązująca: Rozporządzenie Nr 51 Wojewody Lubelskiego z dnia 28 lutego 2006 r. w sprawie Pawłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Położenie administracyjne (powiat/gminy): Powiat krasnostawski / Łopiennik Górny (wiejska); Powiat chełmski / Siedliszcze (wiejska), Rejowiec (wiejska), Rejowiec Fabryczny (wiejska), Rejowiec Fabryczny (miasto).

Przez niewielką część obszaru przepływa kanał Wieprz - Krzna. Obszar chroni fragmenty lasów grądowych Nadleśnictwa Chełm oraz leśnictwa Pawłów z występującym tu obuwikiem pospolitym, orlikiem pospolitym i parzydłem leśnym. Obszar rozcina Kotlina Pawłowska, której dnem płynie Dorohucza, zasiedlana przez żółwia błotnego. W sąsiedztwie rzeczki występują łąki wilgotne i zmienno-wilgotne z firletką poszarpaną, goździkiem pysznym, licznymi storczykami, pełnikiem europejskim i kosaćcem syberyjskim. W dolinie tego cieku wybudowane zostały stawy rybne, które z czasem zostały zasiedlone przez bardzo rzadkiego żółwia błotnego oraz liczne kaczki, gęś zbożową, chruściele takie jak wodnik, kropiatka, kokoszka wodna itp. Stawy chętnie odwiedzane są przez rybołowa oraz bielika a w ich sąsiedztwie można napotkać przepiękne gniazda remiza. W centralnej części Obszaru, w miejscu o nazwie „Łąka Bilska” występuje dobrze zachowane, lecz zarośnięte, torfowisko z dużą ilością oczek wodnych powstałych w procesie krasu kredy piszącej. Można tu spotkać bobra, piżmaka, liczne łosie i jelenie a także ptaki związane z zakrzaczeniami wierzbowymi np. podróżniczka, słowika szarego czy rzadziej kszyka.

Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Pawłów” PLH 060065 obejmuje torfowiska leżące w pobliżu Pawłowa (w dolinie Cieku Dorohuckiego i jego dopływów) i Krowicy, a także fragmenty lasów znajdujących się w pobliżu Pawłowa oraz kompleks stawów  w miejscowości Kanie. Wykształciły się tu zbiorowiska wodne, szuwarowe, łąkowe, torfowiskowe oraz zaroślowe i leśne. W zbiorowiskach tych zanotowano stanowiska kilkunastu rzadkich gatunków roślin np. lipiennik Loesela, turzyca Davalla, kukułka krwista i szerokolistna, kruszczyk błotny, pełnik europejski, ciemiężyca zielona, goździk pyszny, kosaciec syberyjski, grzybienie białe. Występuje tu także starodub łąkowy. Obszar chroni siedliska gatunków zwierząt: trzepla zielona, zalotka większa, modraszek telejus, czerwończyk nieparek, czerwończyk fioletek modraszek nausithous, przeplatka aurinia, żółw błotny, kumak nizinny. Głównym celem ochrony jest zachowanie populacji żółwia błotnego i strzebli błotnej. Na terenie obszaru występują także objęte ochroną prawną gatunki zwierząt jak np.: rzekotka drzewna, żaby: wodna, trawna, moczarowa, kumak nizinny, traszka zwyczajna, ropucha szara, jaszczurka żyworodna, zaskroniec zwyczajny, żmija zygzakowata, a z awifauny błotniaki: łąkowy i stawowy, derkacz, czajka, bekas kszyk, zimorodek i inne. 

Od licznych zagłębień występujących w tym rejonie nazwę wzięła jedna z tamtejszych wiosek Stasin Dolny wcześniej nazywany Stasin Doliny. Nieopodal łąki Bilskiej (na gruntach wsi Pawłów) znajduje się ciekawy obiekt historyczny- wczesnośredniowieczne grodzisko znany pod nazwą „Szwedzkie Okopy”. W Pawłowie wzniesiony został w pierwszej połowie XX w. neogotycki kościół parafialny z zachowanym wyposażeniem z XVIII w. W Kaniem ciekawym obiektem jest grodzisko zwane „Dworzyskiem”, zespół północno-parkowy z XIX wieku oraz drewniany kościół parafialny z barokowym wyposażeniem z XVIII wieku. Na uwagę zasługuje również leżący co prawda poza Obszarem kościół w stylu barokowym w Łopienniku Dolnym oraz maleńki zabytkowy kościółek w Borowicy. W niewielkiej odległości od Obszaru w mieście Rejowiec Fabryczny można zobaczyć dwór z początku XIX w. z parkiem krajobrazowym oraz wczesnośredniowieczny kurhan zwany „Mogiła Szwedzka”. W pobliżu znajduje się wieś Rejowiec, dawniej miasto lokowane w 1547 r. na gruntach wsi Kobyle przez Mikołaja Reja z Nagłowic. We wsi znajduje się cerkiew parafialna grekokatolicka z XVIII w. zamieniona na kościół rzymskokatolicki, kościół parafialny z zachowanym wyposażeniem z XVIII/ XIX w. oraz pałac z pocz. XIX w. z bogato zdobionym wnętrzem. W skład zespołu pałacowego wchodzą: oficyna, czworak, park pałacowy z położonym obok rozległym zespołem folwarcznym. Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu w mieście Krasnystaw graniczy z Grabowiecko – Strzeleckim Obszarem Chronionego Krajobrazu. W Krasnymstawie obejrzeć można; barokowy kościół parafialny  z wyposażeniem z XVII – XIX w., stary i nowy kościół i klasztor augustynianów, gmach kolegium jezuitów - obecnie siedziba Muzeum Regionalnego oraz pałac biskupi z I poł. XVIII w.

Pawłów jest znanym ośrodkiem garncarstwa. Co roku w lipcu odbywa się tu Jarmark Pawłowski, gdzie prezentowane są wyroby garncarskie, bednarskie, kowalskie oraz rękodzieło. Pawłów od niedawna słynie w Europie z wyrobów bednarskich. Wyroby te cenione są szczególnie we Francji, Grecji Hiszpanii oraz we Włoszech

Szlaki turystyczne:

  • szlak turystyczny czerwony od Aleksandrii Krzywowolskiej przez Pawłów, Krasne, Zalesie Kańskie, Kanie, Wólkę Kańską do kanału Wieprz – Krzna;
  • Szlak Stawów Kańskich biegnie m.in. wokół Stawów Kańskich, zespołu 7 stawów rybnych o pow. ok. 140 ha w okolicy miejscowości Kanie. Na tym terenie swoje siedliska mają m.in. łabędzie nieme, perkozy, bociany czarne, kaczki i żółwie błotne.