Formy ochrony przyrody

Aleja topoli nadwiślańskiej Włostowice – Parchatka była uznana za pomnik przyrody jeszcze przed wojną. Pierwsze projekty rezerwatów, w obecnym znaczeniu tego pojęcia, stworzone zostały w latach czterdziestych ubiegłego stulecia. Jednak dopiero powołanie parku krajobrazowego przyspieszyło działania formalne w tym zakresie. W roku 1991 utworzono rezerwat faunistyczny „Krowia Wyspa” chroniący stanowiska lęgowe wielu rzadkich gatunków ptaków wodnych oraz rezerwat krajobrazowy „Skarpa Dobrska”, chroniący szczególne walory krajobrazowe, geologiczne i florystyczne stromej krawędzi między miejscowościami Dobre i Podgórz. Po korekcie granic Parku w otulinie znajduje się rezerwat „Łęg na Kępie” położony w dolinie Wisły w granicach administracyjnych Puław. W rezerwacie chronione są pozostałości typowego niegdyś w tym rejonie lasu łęgowego.

Na terenie parku i jego otuliny 28 drzew uznano za pomniki przyrody. Znaczna ich część poddana została zabiegom konserwacyjnym.

W Kazimierskim Parku Krajobrazowym utworzono stanowisko dokumentacyjne „Ścianka Pożaryskich” chroniące unikalny profil geologiczny w nieczynnym kamieniołomie komorowym w Bochotnicy, z dobrze widoczną granicą ery mezozoicznej i kenozoicznej w osadach z licznymi zachowanymi skamieniałościami. Z innych form ochrony przyrody występujących w granicach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego warto wspomnieć o zespole przyrodniczo – krajobrazowym „Dolina Bystrej” obejmującym rzekę Bystrą z zadrzewieniami nadwodnymi, użytkami zielonymi, zbiornikami wodnymi, tworzącymi cenny układ przyrodniczo-przestrzenny i mikroklimatyczny oraz użytek ekologiczny obejmujący obszar torfowisk i łąk w okolicach Kolonii Zbędowice.

Na podstawie przepisów ustawy prawo wodne objęto ochroną strefę źródliskową rzeki Jaworzanki wraz z malowniczym systemem wąwozów w rejonie Rogowa, zwanym „Ośmiornicą”.

Po wstąpieniu do Unii Europejskiej Polska została zobowiązana do ochrony na swoim terytorium określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków, które są uważane za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Program sieci obszarów objętych ochroną na terenie Unii Europejskiej to Natura 2000. Na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego znajdują się fragmenty trzech takich obszarów: OSOP „Małopolski Przełom Wisły”, SOOS „Płaskowyż Nałęczowski” oraz SOOS „Przełom Wisły w Małopolsce”.